Program Czyste Powietrze, który przez lata wspierał Polaków w modernizacji ich domów oraz walce z niekorzystnymi skutkami smogu, został zawieszony na pewien czas. Rząd wskazuje, że zmiany są niezbędne, aby usprawnić program i udzielić wsparcia mieszkańcom obszarów dotkniętych powodzią. Oto szczegóły tej sytuacji.
Wstrzymanie naboru wniosków
28 listopada 2024 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚGW) ogłosił, że tymczasowo wstrzymuje przyjmowanie nowych wniosków w ramach programu Czyste Powietrze. Należy jednak podkreślić, że już wcześniej złożone wnioski będą wciąż rozpatrywane.
Zatrzymanie naboru nowych wniosków jest efektem modernizacji programu oraz decyzji o przekierowaniu części funduszy na pomoc osobom dotkniętym powodzią w województwach dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. „Nasza decyzja jest uzasadniona troską o jakość realizacji programu oraz dobro beneficjentów” – wyjaśniła Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes NFOŚGW.
Wsparcie dla powodzian
Środki przeznaczone na nowe wnioski zostaną użyte na pomoc mieszkańcom terenów dotkniętych katastrofami. Na ten cel rząd zarezerwował 300 milionów złotych. W połowie grudnia planowane jest uruchomienie specjalnego programu wsparcia termomodernizacyjnego dla powodzian, który będzie oparty na uproszczonych procedurach.
Jak dodała Zawadzka-Stępniak, modernizacja programu jest także podyktowana chęcią ochrony Polaków przed nieuczciwymi wykonawcami. „Musimy dbać nie tylko o jakość powietrza, ale również o bezpieczeństwo finansowe obywateli” – zaznaczyła prezes NFOŚGW.
Nowa odsłona programu w 2025 roku
Program Czyste Powietrze ma wrócić w odnowionej formie na wiosnę 2025 roku. Planowane zmiany mają na celu eliminację nadużyć oraz zwiększenie efektywności działania. Dotacje będą przekazywane bezpośrednio na konta beneficjentów, co ma ograniczyć ryzyko oszustw. Wzmocniona zostanie także kontrola projektów, aby zapewnić skuteczną termomodernizację.
Czyste Powietrze od lat umożliwiało gospodarstwom domowym zmniejszenie rachunków za ogrzewanie. Niestety, niektórzy wykonawcy i pośrednicy wykorzystywali istniejące luki w przepisach. „Chcemy zakończyć nieuczciwe praktyki związane z wykorzystywaniem funduszy publicznych oraz zawyżaniem kosztów inwestycji” – mówi Robert Gajda, zastępca prezesa NFOŚGW.
Uproszczenia i wyższe standardy
Reformy mają na celu wprowadzenie edytowalnych zasad przyznawania dotacji oraz określenie standardów energooszczędności po zakończeniu prac. Program ma być bardziej przejrzysty, co przyczyni się do wzrostu zaufania obywateli. W planach jest również uruchomienie listy rekomendowanych wykonawców, co pozwoli uniknąć zatrudniania nierzetelnych firm.
Reforma jest także odpowiedzią na problemy finansowe. Wprowadzono nowe źródła finansowania, w tym odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy oraz z programu FEnIKS. Trwają prace nad pozyskaniem funduszy z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, co ma zapewnić długofalowe finansowanie programu.
Źródło/foto: Interia
