Powoływanie ochotników do służby w korpusie obrony cywilnej należy do kompetencji wojewodów. Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji zakłada, że obywatele Rzeczypospolitej Polskiej czasowo przebywający za granicą mogą zgłaszać się do korpusu również za pośrednictwem konsulów.
Nowe zasady naboru dla ochotników
Wprowadzenie projektu dotyczącego naboru ochotników do obrony cywilnej jest wynikiem ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, która zaczyna obowiązywać w 2025 roku. Zgodnie z nowymi regulacjami w przypadku ogłoszenia stanu wojennego lub w czasie działań wojennych, ochrona ludności zostanie przekształcona w obronę cywilną.
Korpus obrony cywilnej będzie zarządzany przez ministra odpowiedzialnego za sprawy wewnętrzne, a w jego skład wejdą zarówno personel obrony cywilnej, jak i krajowa rezerwa obrony cywilnej. Osoby tworzące personel to między innymi te, którym nadano przydział mobilizacyjny, oraz członkowie krajowej rezerwy, powołani do działania w ramach naboru ochotniczego.
Przeprowadzanie naboru ochotniczego
Opublikowany projekt rozporządzenia szczegółowo definiuje zasady powoływania ochotników do służby. Zgodnie z nim, decyzję o przeprowadzeniu naboru podejmuje Szef Obrony Cywilnej po ogłoszeniu mobilizacji personelu. Wojewodowie ogłaszać będą nabór w formie komunikatów w prasie, radiu, telewizji i Internecie, a komunikaty te będą zawierały niezbędne informacje dotyczące miejsca, terminu oraz wymaganych kwalifikacji od zgłaszających się ochotników.
Organy obrony cywilnej będą zobowiązane do przekazywania wojewodom informacji o ochotnikach. Współpraca pomiędzy wojewodami a organami obrony cywilnej będzie dotyczyć procesów kwalifikacji oraz weryfikacji zgłaszających się, co ma zapewnić odpowiednio wysoki poziom przygotowania osób biorących udział w obronie cywilnej.
Ochotnicy będą mieli prawo zadeklarować preferowane miejsce służby, pod warunkiem spełnienia wymogów dotyczących odbywania jej w danym miejscu. Nowe przepisy umożliwią również obywatelom RP przebywającym za granicą zgłaszanie chęci udziału w naborze poprzez konsulaty.
Nowa ustawa i jej znaczenie
Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej weszła w życie 1 stycznia, a jej celem jest stworzenie skutecznego systemu ochrony, który w razie wojny przekształci się w obronę cywilną. Rząd planuje przeznaczać rocznie co najmniej 0,3% PKB na implementację nowych rozwiązań.
Podpisana przez prezydenta ustawa to jedno z kluczowych przedsięwzięć ministerstwa spraw wewnętrznych, a jej wprowadzenie ma szansę zrewolucjonizować dotychczasowy system ochrony oraz obrony. Skoncentrowanie się na bezpieczeństwie obywateli jest priorytetem, a zgodnie z zapewnieniami jej twórców, nie wpłynie ona na swobody obywatelskie.
Nowy system opiera się na istniejących już strukturach, co ma za zadanie maksymalne wykorzystanie potencjału krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego oraz innych organizacji i instytucji zaangażowanych w ratowanie życia i zdrowia obywateli. Ustawa akcentuje również potrzebę kształtowania świadomości społecznej i promowania właściwych zachowań w sytuacjach kryzysowych.
