Wielu ludzi ma błędne wyobrażenie na temat obozów śmierci, zakładając, że istniał w nich wyraźny podział na niewinnych więźniów i okrutnych Niemców. Rzeczywistość była jednak dużo bardziej złożona i brutalna. Niemieckie załogi nie byłyby w stanie kontrolować tysięcy osadzonych bez systemu nadzoru, w którym kluczowymi postaciami byli więźniowie pełniący funkcję strażników (kapo) oraz donosiciele w pasiakach. Ci ostatni stanowili poważne zagrożenie dla swoich współwięźniów. Obozowa organizacja Witolda Pileckiego, działająca w Auschwitz, opracowała skuteczną metodę eliminacji zdrajców.
Akcja z listem
Pilecki, wykorzystując podstęp, doprowadził do tego, że Niemcy sami eliminowali swoich kapusiów. Ten sposób działania został opisany przez francuskiego autora Gaetana Nocqa w jego albumie „Raport W. Opowieść rotmistrza Pileckiego”, który początkowo odniósł sukces we Francji, a później został wydany także w Polsce. W jednym z epizodów, donosiciel ujawnia swoich przyjaciół w liście do władz obozowych, niestety dla niego, podpisał go swoim prawdziwym imieniem i nazwiskiem, licząc na nagrodę od Niemców. W związku z jego działaniami jego znajomym groziła śmierć. Na szczęście list nie dotarł do Gerharda Palitzscha, szefa SS w Auschwitz, a został przechwycony przez Pileckiego oraz jego ludzi z podziemnej organizacji.
Wyzwanie niemal samobójcze
W 1940 roku rotmistrz Witold Pilecki zgłosił się na ochotnika do niebezpiecznej misji. Pod pseudonimem Tomasz Serafiński dał się schwytać Niemcom podczas łapanki i trafił do obozu w Oświęcimiu. Wielu nie zdaje sobie sprawy z tego, jaką rolę Pilecki odegrał w obozie. Jego misją było stworzenie konspiracyjnej organizacji, podtrzymywanie ducha wśród więźniów oraz zdobywanie żywności, a także ochrona grupy przed donosicielami.
Poleganie na informacjach
Pilecki regularnie przesyłał informacje o sytuacji w obozie do Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, mając nadzieję na zorganizowanie wspólnego powstania, które doprowadziłoby do uwolnienia więźniów. Niestety, żadna z organizacji nie zdecydowała się na taki krok. W obozie Pilecki wykładał na światło kilku niemieckich donosicieli, ale jego działania wymagały dużej ostrożności.
Podstępu i strategii
Zdecydowana większość donosów była podpisana, co ułatwiało ich eliminację. Proces ten opisał Nocq, ukazując, jak Pilecki i jego grupa stawiali czoła zdrajcom. Zdrajców było wielu; niektórzy zdradzali przyjaciół dla zysku, jak dodatkowy posiłek czy lepsze warunki pracy. Nocq przedstawia m.in. sytuację, gdy kapuś został likwidowany, po dodaniu silnego środka drażniącego do jego jedzenia.
Wizja wykorzystania historii
Album Nocqa reklamuje wartościowe przesłanie, pokazując heroizm jednostki w obliczu zła. Pilecki, jako postać historyczna, stał się przykładem walki, która nie ustaje wobec brutalności otaczającego świata. Historia, o której opowiada Nocq, uwiecznia niezłomność Pileckiego, ukazując materię ludzkiej odwagi uwięzionej w obozowych realiach.
Wspomnienie o bohaterze
Witold Pilecki pochodził z rodziny o bogatych tradycjach wojskowych. Jako żołnierz Armii Krajowej zdołał przeżyć gehennę obozu. Niestety, po wojnie, w 1948 roku, został skazany na śmierć przez władze komunistyczne. Dziś jego historia jest świadectwem nie tylko heroizmu, ale i tragicznych realiów, jakie niosła ze sobą II wojna światowa oraz tragicznych konsekwencji politycznych po jej zakończeniu.
Książka „Raport W. Opowieść rotmistrza Pileckiego” autorstwa Gaetana Nocqa jest nie tylko interesującą lekturą, ale również ważnym dokumentem historycznym. Celem tej publikacji jest przypomnienie o bohaterze, który walczył za prawdę, sprawiedliwość i wolność, a jego historia zasługuje na wieczne upamiętnienie.
