W nocy z poniedziałku na wtorek, szef Biura Zarządzania i Budżetu (OMB) w Białym Domu, Matthew J. Vaeth, wydał polecenie wszystkim agencjom federalnym, aby wstrzymały wydawanie środków na granty, pożyczki oraz pomoc finansową. Jak donosi amerykański „Washington Post”, ta kontrowersyjna decyzja może objąć wydatki sięgające bilionów dolarów. Politicy z Partii Demokratycznej uważają, że nowe kierownictwo nie ma podstaw prawnych do tak drastycznych ruchów.
WSTRZYMANIE WSZELKICH WYDATKÓW
Vaeth zobowiązał wszystkie agencje rządowe do tymczasowego wstrzymania działalności związanej z federalną pomocą finansową, która w dokumentach dokumentuje się na kwotę około trzech bilionów dolarów. To może oznaczać wstrzymanie środków dla władz stanowych, programów socjalnych, wsparcia dla małych przedsiębiorstw oraz pomocy w obliczu klęsk żywiołowych. W grę wchodzą także subsydia dla rolników oraz granty naukowe.
Zamrożenie wydatków ma na celu dokonanie przeglądu programów pod kątem ich zgodności z priorytetami nowego prezydenta. Wśród nich znajdują się m.in. postanowienia dotyczące eliminacji projektów równouprawnieniowych, a także transformacji energetycznej i pomocy zagranicznej. „Wall Street Journal” informuje, że decyzja wywołała chaos wśród urzędników, którzy starają się zrozumieć jej repercussions. Matthew J. Vaeth zaznacza, że zamrożenie nie dotyczy środków przeznaczonych bezpośrednio na wypłaty dla obywateli w ramach systemu ubezpieczeń społecznych i programów zdrowotnych dla seniorów.
KRYTYKA DECYZJI
Decyzję tę skrytykowali przedstawiciele Partii Demokratycznej, którzy podważają jej legalność oraz potencjalne skutki. Chuck Schumer, lider Demokratów w Senacie, podkreślił, iż Donald Trump powinien nakazać natychmiastową zmianę kursu, a środki podatników powinny trafić do obywateli. Dodał, że brak wypłat może prowadzić do chaosu w wielu dziedzinach, w tym w uniwersytetach, organizacjach charytatywnych czy lokalnych służbach wsparcia.
Eksperci wskazują, że tymczasowe wstrzymanie wydatków, które zatwierdził Kongres, prawdopodobnie mieści się w ramach prawa, ale budzi wątpliwości co do prób ograniczenia uprawnień ustawodawczych do kontroli budżetu. G. William Hoagland z Bipartisan Policy Center przestrzega, że może to prowadzić do de facto unikania wdrażania prawa w zakresie procesu budżetowego.
CHAOS W AGENCJACH FEDERALNYCH
Russell Vought, nowy szef OMB, z nominacji Trumpa, jest zwolennikiem poglądu, iż egzekutywa nie jest zobowiązana do realizowania wydatków ustalonych przez Kongres. Tego rodzaju działania już wcześniej wywołały chaos w agencjach federalnych, jak miało to miejsce przy wstrzymaniu pomocy zagranicznej na trzy miesiące czy zakwestionowaniu współpracy z Światową Organizacją Zdrowia (WHO).
Z powodu zamrożonej pomocy zagranicznej, wstrzymano programy wsparcia dla Ukrainy, pomoc wojskową dla Tajwanu, jak również wsparcie dla Kurdów, którzy nadzorują więzienia z dżihadystami z Państwa Islamskiego w Syrii. Podobnie ucierpią programy walki z AIDS oraz identyfikacja celów do ewentualnych sankcji.