W ostatnim wywiadzie dla NBC Donald Trump zaznaczył, że jest otwarty na możliwość, by Stany Zjednoczone opuściły NATO, jeżeli sojusznicy nie będą traktować USA „uczciwie”. Taka teza budzi poważne pytania: czy to realny scenariusz? Jak mógłby wyglądać Sojusz bez Amerykanów? Co w tej sytuacji czekałoby Polskę? O tym „Fakt” rozmawiał z gen. Stanisławem Koziejem, byłym szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
TRUMP I JEGO WARUNKI STAY
Prezydent-elekt Trump wyraził przekonanie, że decyzja o dalszym udziale USA w NATO będzie uzależniona od tego, jak sojusznicy odnoszą się do kwestii finansowych oraz handlowych. „Jeśli Europejczycy będą z nami uczciwi, zostaniemy w NATO, ale w przeciwnym razie rozważę opuszczenie Sojuszu” – stwierdził.
Trump wyrażał również niezadowolenie z tego, jak Amerykanie są traktowani na rynku europejskim. „Europejczycy nas oszukują, nie kupują naszych samochodów, ani żywności, a my za to ich bronimy” – dodał. Podkreślił, że gdyby nie jego wcześniejsze działania, wiele krajów europejskich nie zwiększyłoby wydatków na obronność: „Gdybym uznał, że są wobec nas sprawiedliwi, z pewnością pozostaną w NATO” – powiedział.
CZY NATO BEZ USA JEST REALNE?
Gen. Koziej zauważa, że Trump od zawsze domagał się zwiększenia wydatków na obronę ze strony Europy, aby Amerykanie nie musieli ponosić wszelkich kosztów obrony Starego Kontynentu. „To już się zdarzyło i wówczas Europa zaczęła podnosić te wydatki” – stwierdził generał. Zaznaczył, że Trump postrzega bezpieczeństwo w kategoriach biznesowych i może zredukować amerykańskie zaangażowanie w Europie, jeśli Europejczycy nie przyspieszą zwiększenia nakładów na obronność.
Ekspert nie ma wątpliwości, że wycofanie USA z NATO doprowadziłoby do końca Sojuszu. „To powinno być brane pod uwagę przez analityków i rządowe struktury. Bez USA NATO stałoby się nieefektywne” – ocenił Koziej. Podkreślił również, że dla Amerykańskich interesów Europejczycy są niezwykle ważni w kontekście wyzwań, które niesie konfrontacja z Chinami.
OBAWY POLSKI W KONTEKŚCIE BEZPIECZEŃSTWA
Generał dodaje, że obecność Amerykanów na polskim terytorium jest kluczowa, stanowiąc istotne zabezpieczenie przed zagrożeniami ze strony Rosji. „Gdyby nie było sojuszników, obywatele Polski musieliby ponieść znacznie wyższe koszty zapewnienia bezpieczeństwa” – podsumowuje.
Na chwilę obecną ryzyko wyjścia USA z NATO ocenia się jako niewielkie. Trump zapewne będzie kontynuował presję na Europę, by zwiększała wydatki wojskowe. Jednak analiza potencjalnych skutków tego kroku pozostaje ważna, ponieważ w obliczu braku obecności USA, NATO mogłoby stracić swoje znaczenie, co byłoby katastrofalne nie tylko dla Polski, ale i całego kontynentu.
