Leki odchudzające, takie jak Ozempic, Wegovy czy Mounjaro, zyskały ogromną popularność na całym świecie, pomagając wielu osobom w walce z nadwagą. Jednak nowo publikowane badania sugerują, że po ich odstawieniu większość pacjentów wraca do wcześniejszej wagi. Co to oznacza dla ich zdrowia w dłuższym okresie?
Rewolucja w leczeniu otyłości
W ciągu ostatnich lat agoniści GLP-1, którzy naśladują działanie naturalnego hormonu jelitowego, zmienili zasady gry w terapii otyłości. Lekarstwa takie jak semaglutyd (Ozempic, Wegovy) oraz tirzepatyd (Mounjaro) skutecznie ograniczają apetyt, umożliwiając pacjentom znaczne schudnięcie. W badaniach klinicznych osoby przyjmujące semaglutyd zredukowały swoją masę ciała średnio o 15% w ciągu 68 tygodni, a niektórzy osiągnęli nawet 20% utraty wagi. To z pewnością świetne wieści, lecz pojawia się również mniej optymistyczny aspekt.
Otyłość to przewlekła choroba
Domenica Rubino, dyrektorka Waszyngtońskiego Centrum Zarządzania Wagą, zwraca uwagę, że otyłość to nieprzemijająca choroba, wymagająca długoterminowego leczenia. „To nie jest infekcja do wyleczenia za pomocą antybiotyków. Otyłość przypomina cukrzycę czy nadciśnienie i wymaga stałego stosowania leków” – podkreśla eksperta.
Efekt jo-jo i jego konsekwencje
Problem polega na tym, że po odstawieniu leków pacjenci często szybko odzyskują utraconą wagę. Badania wykazały, iż uczestnicy, którzy przerwali stosowanie semaglutyd, nawrotowo zyskali 7% utraconej masy w ciągu roku. Inne badania wskazują, że po 12 miesiącach bez leku pacjenci odzyskiwali średnio dwie trzecie swojej wagi. Alex Miras, profesor medycyny klinicznej na Uniwersytecie w Ulsterze, wskazuje, że tylko 10% pacjentów potrafi utrzymać osiągnięte wyniki. „Większość ludzi odzyskuje wagę w ciągu pierwszych trzech do sześciu miesięcy” – dodaje.
Głównym czynnikiem powodującym efekt jo-jo jest to, że leki z grupy analogów GLP-1 jedynie maskują zaburzenia mechanizmów odpowiedzialnych za kontrolę apetytu. Kiedy ich działanie ustaje, apetyt powraca, co sprzyja ponownemu przybieraniu na wadze. Dodatkowo istnieje teoria sugerująca, że wysokie dawki GLP-1 mogą tłumić naturalną produkcję tego hormonu przez organizm, co po przerwaniu terapii skutkuje jeszcze większym głodem.
Zdrowotne konsekwencje nawrotu wagi
Eksperci ostrzegają, że odzyskiwanie wagi po odstawieniu leków może negatywnie wpłynąć na zdrowie. W jednym z badań zaobserwowano, że u osób, które przybrały na wadze, zwiększył się obwód talii, co z kolei wiąże się z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, insulinooporności oraz stłuszczenia wątroby. Ponadto powrót do wcześniejszej wagi często oznacza większy procent tkanki tłuszczowej i mniejszą masę mięśniową, co z perspektywy metabolicznej jest niekorzystne.
Przyszłość leczenia otyłości
Wielu specjalistów, w tym Rubino i Miras, podkreśla, że leki takie jak Ozempic, Wegovy czy Mounjaro mogą wymagać długoterminowego stosowania. Tylko w ten sposób można uniknąć nawrotów masy ciała. „Każdy chce wierzyć, że po osiągnięciu idealnej sylwetki utrzyma jądro efekty samodzielnie, ale rzeczywistość jest inna” – zaznacza Rubino.
Naukowcy pracują nad metodami, które umożliwią efektywne i długoterminowe leczenie otyłości przy mniejszych efektach ubocznych. Jednym z rozważanych podejść jest stosowanie wyższych dawek leków podczas odchudzania, a następnie ich stopniowe redukowanie. Kluczowe jest jednak, aby leki z grupy GLP-1 stały się tańsze, co może stać się możliwe wraz z wygaśnięciem patentów na niektóre z tych substancji, otwierając drogę do produkcji ich bardziej przystępnych cenowo odpowiedników.
W przyszłości można przewidywać, że leki z grupy GLP-1 będą powszechnie stosowane w terapiach długoterminowych, a rozwój nowych substancji oraz kombinacji terapeutycznych pozwoli na jeszcze efektywniejsze leczenie otyłości. Jak się jednak okazuje, walka z nadwagą to proces długofalowy, wymagający holistycznego podejścia oraz indywidualnego dostosowania terapii. I choć niektórzy mogą patrzeć na zastrzyki odchudzające jak na cudowne rozwiązanie, to jednak prawda jest taka, że sama interwencja to tylko część szerszej walki z otyłością.
