Krzyżacy, jako rycerze zakonni, składali śluby ubóstwa i czystości, jednak ich historie pełne są niemoralnych tajemnic. Twierdze, które przez wieki były bastionami najzacieklejszych wrogów Królestwa Polskiego, kryły niejedną skandaliczną opowieść. Działania zakonu były tak kontrowersyjne, że w jednym z papieskich orzeczeń nazwano je „podszeptem diabelskim”.
Malbork – Główna Siedziba Zakonników
Zamek w Malborku, największy gotycki zamek w Europie, jest dziś atrakcją turystyczną, lecz dawniej stanowił kluczową siedzibę zakonu krzyżackiego. Budowa tej potężnej warowni trwała całe dekady, a w 1309 roku stała się stolicą państwa krzyżackiego, na długo przed zakończeniem budowy.
Hipokryzja Krzyżaków
Analizując działania Krzyżaków, dostrzegamy nie tylko ich moralne kontrowersje, ale również wielką hipokryzję. Zakon wielokrotnie angażował się w walki z Królestwem Polskim, gdzie obie strony były chrześcijańskie, mimo że Krzyżacy pierwotnie przybyli do Europy Środkowej, by walczyć z poganami.
Decyzje papieskie oraz rozstrzygnięcia sądów miały istotne znaczenie dla Malborka i Krakowa, a spory terytorialne mocno rysowały obraz ówczesnej sytuacji politycznej. W ten sposób nie tylko militarne, ale i propagandowe działania zakonu stanowiły zagrożenie dla Polski. Krzyżacy usprawiedliwiali swoją agresję mówiąc o konieczności walki z rzekomym powrotem Polaków do pogaństwa i przeciwko przestępstwom w spornych terenach.
Cuda Krzyżackie i Wyrzeczenia Zakonników
Ich propaganda, chociaż dziś wydaje się absurdalna, w średniowieczu zyskiwała na sile, a opowieści o cudach krzyżackich, rozpowszechniane w zachodnich dworach, miały na celu zatuszowanie rosnących oskarżeń o niemoralność. Według kronik zakonnych, pewien brat, pragnący opuścić zakon, miał sen, w którym święci zapowiedzieli, że nie zostanie przyjęty przez innych zakonników, a sama Najświętsza Maria Panna pytała, czy rycerze, którzy „zginęli dla dobra wiary”, mogą być uznawani za rozwiązłych.
W średniowieczu tego rodzaju opowieści wpływały na wyobraźnię wielu ludzi. Nawet Jan Długosz, polski kronikarz, opisywał cuda, jakie miały rzekomo ocalić zakonników z rąk litewskich pogan, co potwierdzało popularność krzyżackich legend.
Nieobyczajne Zachowania
Mimo złożonych ślubów, w Malborku „otwarcie istniał” dom publiczny, a chociaż Krzyżacy powinni stronić od niemoralnych praktyk, historie o ich obrzydliwościach były powszechnie znane. Krzyżacy nie tylko zdobywali bogactwo podczas wypraw, ale także terroryzowali ludność cywilną. W relacjach historyków pojawiały się opisy brutalnych mordów i porywania kobiet.
W 1335 roku, po rozstrzygnięciach sądowych w Wyszehradzie, papież przyznał Krzyżakom Pomorze Gdańskie oraz ziemię chełmińską, co wywołało oburzenie w Polsce. Kazimierz Wielki podejmował liczne starania, aby na zachodnich dworach głośno mówić o nieobyczajności braci zakonnych. Proces odbył się w Warszawie, gdzie przesłuchano aż 126 świadków, skutkując nakazem wypłaty odszkodowania dla Polski oraz zwrotem spornych ziem.
Trwałe Rozstrzyganie Sporów
Papieski wyrok określił postępowanie zakonu jako „Timore Dei postposito ac dyabolo suadente”, co wskazuje na ich przewinienia, mimo to Krzyżacy nie zamierzali dobrowolnie oddać terytoriów i odwołali się do papieża Benedykta XII. Kolejny papież, Klemens VI, okazał się sojusznikiem zakonu, co częściowo skorygował dopiero pokój kaliski w 1343 roku, zapewniając Polsce prawa do terytoriów, o które walczyła przez następne lata.
Walki o nadbałtyckie ziemie trwały przez wieki. Dopiero po niemal 200 latach, Prusy Zakonne przekształciły się w Prusy Książęce, które stały się lennem Królestwa Polskiego, zamykając tym samym długi rozdział historii tych terenów.
Źródło/foto: Interia
