Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz zwrócił uwagę na ogromne wyzwania, które nowe przepisy dotyczące ochrony ludności i obrony cywilnej stawiają przed samorządami. Wprowadzenie ustawy, która we wtorek zyskała podpis prezydenta Andrzeja Dudy, wymagać będzie zorganizowanych konsultacji w każdym regionie, by przejrzysto i skutecznie usystematyzować nowe normy.
NOWY SYSTEM OCHRONY LUDNOŚCI
Ustawa wprowadza system ochrony ludności, który w przypadku konfliktu zbrojnego przekształci się w obronę cywilną. Rząd planuje przeznaczać rocznie nie mniej niż 0,3 proc. PKB na implementację tych rozwiązań. Jak zapowiedział Kosiniak-Kamysz podczas spotkania z przedstawicielami samorządów w Żabnie, w przyszłym roku na realizację działań przewidziano około 6 miliardów złotych, a przez cztery lata rządowe inwestycje mają osiągnąć 24 miliardy złotych.
WSPÓŁPRACA Z SAMORZĄDAMI
Minister zaznaczył, że ciężar finansowy tego przedsięwzięcia spocznie głównie na budżecie centralnym, ale samorządy też będą miały swój wkład w realizację projektu. To ogromna inwestycja, która ma na celu wzmocnienie bezpieczeństwa mieszkańców. Kosiniak-Kamysz podkreślił, że samorządy muszą być odpowiednio przygotowane do współpracy w zakresie ochrony ludności.
ZADANIA USTAWY
Ustawa określa m.in. zadania w zakresie ochrony ludności w czasie pokoju i wojny, role instytucji odpowiedzialnych za realizację tych celów, oraz zasady dotyczące wykrywania zagrożeń i systemu alarmowania. Oparto ją na istniejących już strukturach, takich jak krajowy system ratowniczo-gaśniczy oraz organizacje pozarządowe, co ma za zadanie optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów.
EDUKACJA I ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA
Ustawa kładzie duży nacisk na edukację społeczeństwa o zagrożeniach oraz zasady postępowania w sytuacjach kryzysowych. Planuje się szereg szkoleń dla urzędów i jednostek samorządowych, aby przygotować ludzi do działania w obliczu niebezpieczeństw. W momencie wprowadzenia stanu wojennego ochrona ludności stanie się obroną cywilną, mającą na celu ochronę cywilów przed skutkami działań zbrojnych.
SPRAWOZDANIA I PRZYSZŁE PLANY
Zgodnie z nowymi regulacjami, Rada Ministrów będzie co dwa lata, do końca kwietnia, składać sprawozdanie z realizacji ustawy przed Sejmem i Senatem. Pierwsze takie sprawozdanie ma być przedstawione do końca kwietnia 2026 roku. Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku, dając czas na przygotowanie samorządów i instytucji do nowych wyzwań, które nałoży na nie ta kompleksowa regulacja. Czy rzeczywiście uda się te założenia zrealizować? Czas pokaże.