Nowa pomoc dla frankowiczów staje się rzeczywistością. Ministerstwo Sprawiedliwości intensyfikuje prace nad przepisami, które mają na celu usprawnienie funkcjonowania sądów rozpatrujących sprawy przeciwko bankom. Osoby wnoszące pozwy nie będą zobowiązane do spłaty rat kredytów w trakcie postępowania. Frankowicze, komentując te zmiany dla „Faktu”, podkreślają, że ostateczna skuteczność przepisów w dużej mierze będzie zależała od samych sędziów.
PRZEŁOMOWA DATA DLA FRANKOWICZÓW
15 stycznia tego roku minie 10 lat od tzw. czarnego czwartku, kiedy to kurs franka szwajcarskiego po raz pierwszy przekroczył historyczną barierę 5,00 zł. Ten gwałtowny wzrost cen waluty miał miejsce po zapowiedzi Szwajcarskiego Banku Narodowego, który ogłosił, że będzie unikał interwencji na rynku walutowym. Od tego momentu problemy osób spłacających kredyty we frankach zaczęły być szeroko omawiane i zyskały polityczne zainteresowanie, które jednak w większości pozostało tylko w sferze obietnic. Propozycje przewalutowania kredytów po kursie z dnia ich zawarcia nie doczekały się realizacji, co doprowadziło do sytuacji, w której frankowicze zostali pozostawieni sami sobie i zaczęli masowo pozywać banki.
SĄDY POD PRESJĄ
Liczba pozwów jest tak ogromna, że Sąd Okręgowy w Warszawie, do którego trafia ich największa ilość, niemal przestaje działać. Arkadiusz Szcześniak, szef Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu, zaznacza, że procesy frankowe potrafią trwać nawet do 10 lat. Zmiany proponowane przez resort sprawiedliwości mają zatem szansę na poprawę sytuacji oraz przyspieszenie rozpatrywania tych spraw.
NOWE ZASADY SPŁATY KREDYTU
Resort sprawiedliwości przedstawił dotąd jedynie założenia nowych regulacji, które są efektem pracy Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. Kluczowym punktem jest wprowadzenie zasady, że obowiązek spłaty kredytu przez konsumenta zostaje wstrzymany w momencie doręczenia pozwu bankowi. Banki nie będą mogły w tej sytuacji zgłaszać kredytobiorców jako dłużników do biur informacji kredytowej, co oznacza, że kredytobiorcy nie będą musieli składać wniosków o zabezpieczenie. Z automatu natomiast obowiązek spłaty raty wznowi się, gdy tylko pozew wpłynie do banku.
Szcześniak komentuje te zmiany: „To zmusi banki do realnych ugód, gdyż opóźnianie procesu nie będzie im się opłacać, ponieważ przez ten czas nie będą otrzymywały pieniędzy.”
NOWE MOŻLIWOŚCI W PROCESIE
Projekt ustawy przewiduje również możliwość orzekania przez sąd na posiedzeniu niejawnym w sprawach frankowych, co ma dotyczyć zarówno pierwszej, jak i drugiej instancji. Przesłuchania stron będą mogły odbywać się pisemnie, a możliwość przesłuchania świadków poza salą sądową w ramach posiedzeń zdalnych również ma na celu przyspieszanie procesu. Co więcej, zarówno bank, jak i konsument będą mogli zgłaszać wnioski o rozliczenie wzajemnych roszczeń, co pozwoli na załatwienie sprawy w jednym postępowaniu.
Potrzeba również wzmocnienia kadrowego i zwiększenia inwestycji w informatyzację sądów, ponieważ tempo rozpatrywania spraw będzie w dużej mierze zależało od samych sędziów, co podkreśla Szcześniak.
Według zapowiedzi, rząd planuje przyjęcie projektu ustawy w II kwartale bieżącego roku, a jego realne wdrożenie może nastąpić najwcześniej w 2026 roku.
