Maj to czas, kiedy w wielu polskich domach świętuje się pierwsze komunie. Obok duchowego przygotowania i organizacyjnych wyzwań, na horyzoncie pojawiają się kwestie finansowe, które nie zawsze są jasne. Jednym z takich zagadnień jest podatek od prezentów komunijnych, którego uniknięcie często bywa utrudnione. Wzrasta liczba anonimowych doniesień kierowanych do Krajowej Administracji Skarbowej przez „życzliwych” informatorów, którzy sugerują, że rodzice powinni złożyć odpowiednią deklarację podatkową.
PODATKOWE OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z PREZENTAMI KOMUNIJNYMI
Chociaż prezenty wręczane z okazji pierwszej komunii są uważane za tradycyjny gest, niewielu zdaje sobie sprawę z potencjalnych obowiązków podatkowych, które się z nimi wiążą. Fiskus intensyfikuję kontrole dotyczące wartości darowizn, a liczba zgłoszeń anonimowych zwiększa się z roku na rok – tylko w 2023 roku zarejestrowano blisko 15 tysięcy takich doniesień. Kiedy więc należy zgłosić otrzymane prezenty, aby uniknąć problemów z urzędem skarbowym?
Zasady opodatkowania darowizn regulowane są przez ustawę o podatku od spadków i darowizn. Jak wyjaśnia Monika Piątkowska, doradca podatkowy z e-pity.pl, kluczowe są zarówno wartość darowizny, jak i stopień pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą a obdarowanym. Ma to zasadnicze znaczenie dla określenia, czy powinniśmy złożyć deklarację dla otrzymanych prezentów.
LIMITY OPODATKOWANIA I GRUPY PODATKOWE
Większość prezentów, jakie dzieci otrzymują na komunii, nie przekracza ustawowych limitów i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu. Jednakże każda darowizna powinna być analizowana indywidualnie. Wiele podarków nie przekracza ustawowych progów, ale warto sprawdzić każdy prezent dokładnie, aby uniknąć potencjalnych kłopotów, jak zaznacza ekspertka.
Kluczowe znaczenie ma również to, kto przekazuje darowiznę – w niektórych przypadkach obowiązek zgłoszenia daje o sobie znać już przy niższych kwotach. Prawo klasyfikuje darczyńców w trzy kategorie podatkowe, z różnymi limitami kwotowymi. Dla osoby z III grupy podatkowej (np. niespokrewniony znajomy) wartość darowizny nieprzekraczająca 5733 zł nie wymaga zgłoszenia. W przypadku II grupy (np. kuzynostwo, wujostwo) limit to 27 090 zł, natomiast najwyższy limit, wynoszący 36 120 zł, obejmuje osoby z I grupy (rodzice, rodzeństwo, dzieci). Warto zaznaczyć, że pomiędzy dziećmi a rodzicami również występuje tzw. zerowa grupa podatkowa, w której nie ma obowiązku podatkowego, pod warunkiem spełnienia określonych formalności.
OBOWIĄZEK ZGŁOSZENIA DAROWIZNY
Jeżeli całkowita wartość podarków od jednego darczyńcy przekroczy określony próg, rodzice lub opiekunowie prawni zobowiązani są do złożenia stosownego zeznania podatkowego. Jak przypomina doradczyni, to właśnie oni są odpowiedzialni za zgłoszenie darowizny w imieniu dziecka przez odpowiednie organy podatkowe.
W przypadku niezłożenia wymaganego zgłoszenia, urząd skarbowy może naliczyć podatek wraz z odsetkami. Rodzice powinni zatem szczegółowo śledzić, jakie prezenty trafiają do ich dziecka, zwłaszcza w czasach, gdy nie trudno o drogocenne upominki.
Wraz z upływem lat, liczba zgłoszeń dotyczących darowizn w kontekście komunii rośnie. Dane Krajowej Administracji Skarbowej pokazują, że tylko w 2023 roku wpłynęło niemal 15 tysięcy anonimowych donosów. A co jest bardziej niepokojące, w zaledwie pierwszych pięciu miesiącach 2024 roku złożono już około siedmiu tysięcy takich zgłoszeń.
WYZWANIA Z FISKUSEM
Jak informuje mł. asp. Justyna Pasieczyńska, rzeczniczka Szefa KAS, zgłoszenia dotyczą m.in. braku paragonów, nieujawnionych dochodów oraz darowizn, które nie zostały zgłoszone. Każdy, kto ma wiedzę o nieprzestrzeganiu przepisów podatkowych, może zgłosić to za pomocą Krajowego Telefonu Interwencyjnego lub poprzez formularz elektroniczny.
