Z branży kryptowalutowej może zniknąć nawet 90 proc. kantorów, co przewidują eksperci rynku walutowego. Tak drastyczne zmiany mogą być efektem wprowadzenia nowych przepisów, które mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i przejrzystości transakcji w ramach unijnego rozporządzenia MiCA oraz polskich regulacji. Fachowcy wskazują, że niezbędne będą znaczące inwestycje w technologię wymiany kryptowalut, co przełoży się na wyższe koszty operacyjne, z którymi mniejsze firmy mogą sobie nie poradzić. Oczekuje się, że w krótkim czasie koszty transakcji wzrosną średnio o 30 proc., co niestety zostanie przeniesione na klientów.
PROBLEMY RYNKU KRYPTOWALUTOWEGO
Międzynarodowy zespół ekspertów Ari10 ostrzega, że nowe regulacje mogą zredukować liczbę kantorów kryptowalutowych w Polsce. Do zmian dojdzie w grudniu 2024 roku, kiedy to wejdą w życie regulacje wynikające z unijnego rozporządzenia MiCA i polskiej ustawy, która dokładniej interpretuje te zasady. Główne wyzwanie dla przedsiębiorców stanowią zaostrzone wymogi licencyjne oraz konieczność wprowadzenia nowych procedur w ramach KYC (Know Your Customer) i AML (Anti-Money Laundering), zgodnych z unijnym rozporządzeniem Travel Rule.
KOSZTY OPERACYJNE I ICH WPŁYW NA KLIENTÓW
Mateusz Skiba z Ari10 zwraca uwagę, że cała branża czeka na ostateczną interpretację daty 30 czerwca, jako momentu na wprowadzenie zasad związanych z MiCA. Istnieją sugestie dotyczące możliwego wydłużenia okresu przejściowego, co dałoby firmom więcej czasu na dostosowanie się do nowych regulacji. Jednakże inwestycje w technologię będzie trzeba zrealizować prędzej czy później, a dla małych podmiotów może to oznaczać nie tylko wzrost kosztów operacyjnych, ale także konieczność zakończenia działalności lub przeniesienia jej za granicę. Z podobnymi problemami borykają się giełdy online.
ZMIANY WYNIKAJĄCE Z REGULACJI
Jak informuje Mateusz Kara, prawnik i prezes Ari10, proces zamykania kantorów rozpoczął się już w 2022 roku. Wówczas wprowadzono obowiązek rejestracji działalności w zakresie walut wirtualnych, którego brak mógł skutkować wysokimi karami. Kantory miały pół roku na dostosowanie się do nowych zasad, jednak wiele z nich zdecydowało się na rezygnację. W dodatku limit transakcji niewymagających weryfikacji tożsamości został obniżony z 15 tys. euro do zaledwie 1 tys. euro.
TRANSPARENTNOŚĆ A KOSZTY
Przemiany w przepisach miały na celu zwiększenie transparentności rynku kryptowalut i synchronizację polskiego prawa z unijnymi regulacjami. Jednym z kluczowych kroków była konieczność przygotowywania kwartalnych raportów, co zaczęło obowiązywać w ostatnim kwartale 2023 roku. To dodatkowe obciążenie czasowe i finansowe dla kantorów, które muszą przedstawiać szczegółowe sprawozdania dotyczące swoich transakcji.
WZROST OPŁAT ZA TRANSAKCJE
Według Mateusza Kary, wysokość prowizji pobieranej przez kantory zależy od różnych czynników, w tym od wielkości wymienianej kwoty, lokalizacji czy konkurencji. W sytuacji, gdy liczba punktów wymiany będzie maleć, wzrost prowizji wydaje się nieunikniony. Klienci, pomimo rosnących cen, wciąż będą poszukiwać bezpiecznych miejsc do wymiany kryptowalut.
NOWE WYZWANIA PO REGULACJACH
Wprowadzone przez przepisy wymogi dotyczące bezpieczeństwa, zarządzania ryzykiem oraz przejrzystości zwiększają koszty operacyjne dla kantorów. Jak przewiduje Mateusz Skiba, nowe obciążenia mogą być przenoszone na konsumentów, prowadząc do podwyżek cen usług w zakresie wymiany kryptowalut. Szacuje się, że prowizje mogą wzrosnąć nawet o 10-30 proc., co w przypadku mniejszych kantorów ograniczy ich możliwości działania i wymusi na nich podnoszenie cen.
KONSOLIDACJA RYNKU
Zespół Ari10 przewiduje, że klienci mogą odczuć przykrą skutki mniejszej dostępności usług. Przeznaczone do zwiększenia bezpieczeństwa regulacje mogą w rzeczywistości ograniczyć konkurencyjność i dostępność usług kryptowalutowych w Polsce. Rynek może ulec konsolidacji, a dominację przejmą większe podmioty, które są lepiej przygotowane na dostosowanie do nowych przepisów. Lokalne kantory i małe platformy internetowe mogą nie mieć szans na przetrwanie w tym stawianym warunkach.
NOWE OBOWIĄZKI WERYFIKACJI TOŻSAMOŚCI
Travel Rule, który wprowadza obowiązek weryfikacji tożsamości klienta, wejdzie w życie 30 grudnia 2024 roku. Regulacje te dotykają zarówno stacjonarnych, jak i internetowych platform wymiany kryptowalut, a także firm spoza UE. Niezastosowanie się do nowych zasad najpopularniejszego stablecoina, USDT, może wpłynąć na ograniczenia w handlu tą kryptowalutą w Europie.
REFLEKSJA NAD REGULACJAMI
Eksperci z Ari10 zwracają uwagę, że nowe przepisy mają na celu poprawę bezpieczeństwa i przejrzystości rynku, ale dla wielu operatorów są postrzegane jako dodatkowe koszty i bariery. Nie da się ukryć, że rynek nie znosi próżni – regulacje mogą przyczynić się do zwiększenia transparentności oraz bezpieczeństwa transakcji, ale dla małych przedsiębiorstw oznaczają one konieczność przebudowy modelu biznesowego lub wycofanie się z rynku. Klienci z dnia na dzień muszą liczyć się z większą ilością formalności – każda wizyta w punkcie wymiany to teraz okazanie dowodu tożsamości oraz wypełnienie krótkiego kwestionariusza, co z pewnością komplikuje sytuację w porównaniu z dotychczasowym stanem.