Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił, że w czwartek zawiesza przyjmowanie nowych wniosków do programu Czyste Powietrze. Prezes Funduszu, Dorota Zawadzka-Stępniak, wskazała, że program ten został przejęty z dużą ilością nadużyć i niską efektywnością, co wymusiło konieczność jego gruntownej reformy. „W bieżącym roku skoncentrowaliśmy się na jego naprawie, aby skuteczniej służył społeczeństwu” — zaznaczyła.
ZAWIESZENIE CZY NIE? DLA KOGO REFORMA?
Na konferencji prasowej Zawadzka-Stępniak podkreśliła, że wstrzymanie przyjmowania wniosków jest tymczasowe i obejmuje zmiany mające na celu poprawę całego programu. Nowa wersja Czystego Powietrza ma być uruchomiona wiosną 2025 roku. Prezes zapewniła, że wszystkie dotychczas złożone wnioski zostaną rozpatrzone, a w Funduszu zarejestrowano już ponad milion wniosków opiewających na około 37 miliardów złotych.
REFORMA W NIEPEWNOŚCI
Wiceprezes Funduszu, Robert Gajda, dodał, że reformy mają na celu przede wszystkim zredukowanie nadmiernych kosztów jednostkowych. Planowane jest wprowadzenie maksymalnych cen dotacji na poszczególne elementy programu. Jednak Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego ocenił decyzję o zawieszeniu jako „skandaliczną”. – To zła wiadomość dla walki z smogiem w Polsce, a także sprawdzian wiarygodności rządu w kwestiach ochrony powietrza i efektywności energetycznej — powiedział.
DLACZEGO NASTĘPUJĄ ZMIANY?
Relacje mówią, że decyzja o wstrzymaniu przyjmowania nowych wniosków była spowodowana problemami z płatnościami w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska, które obsługują klientów programu. NFOŚiGW podkreśla w swoim oświadczeniu, że wszystkie istniejące wnioski zostaną rozpatrzone, a także informuje, że trwają prace nad reformą mającą na celu eliminację nadużyć oraz poprawę efektywności działania programu.
KONSEKWENCJE DLA MIESZKAŃCÓW
Fundusz ma nadzieję, że nowa wersja programu pozwoli skuteczniej poprawić jakość powietrza i ochroni Polaków przed nieuczciwymi wykonawcami. „Program Czyste Powietrze został przejęty w stanie wymagającym zdecydowanych działań. Naszym celem jest zredukowanie kosztów dla gospodarstw domowych i ochrona obywateli przed niesprawiedliwymi praktykami” — zaznaczone w oświadczeniu.
PREFINANSOWANIE I NOWE MECHANIZMY
Reforma objąć ma także kwestie prefinansowania inwestycji. Od lipca 2022 roku możliwe jest uzyskanie z wyprzedzeniem do 50 proc. dotacji, co ma wspierać osoby, które nie mogą od razu sfinansować termomodernizacji swoich domów. Jak zaznaczył wiceminister klimatu Krzysztof Bolesta, to krok w stronę zwiększenia dostępności wsparcia.
Czy zatem program Czyste Powietrze może stać się rzeczywistym narzędziem w walce ze smogiem i poprawie efektywności energetycznej? Tego życzyliby sobie nie tylko eksperci, ale przede wszystkim setki tysięcy Polaków, którzy liczą na wsparcie w poprawie warunków życia. Jednak najbliższe miesiące pokażą, czy wprowadzone zmiany naprawdę przyniosą oczekiwany efekt czy pozostaną jedynie w sferze obietnic.