Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który przewiduje ponowne przeliczanie emerytur dla około 67 tysięcy osób w Polsce. Zmiany te są efektem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niekonstytucyjny mechanizm pomniejszania emerytur o kwoty pobrane z wcześniejszych świadczeń. Dzięki temu seniorzy, którzy skorzystali z wcześniejszych emerytur, mogą spodziewać się wyższych świadczeń bez konieczności składania dodatkowych wniosków.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ma automatycznie przeliczyć emerytury, co oznacza, że podwyżki będą realizowane z urzędu. Średnia podwyżka wyniesie około 662 zł miesięcznie, a nowe przepisy mają wejść w życie 1 czerwca 2026 roku. Wypłaty podwyższonych świadczeń planowane są natomiast do 1 marca 2026 roku, co przyniesie realną ulgę wielu emerytom w całym kraju.
Tło prawne i orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego
W 2025 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł, że mechanizm pomniejszania emerytur powszechnych o kwoty pobrane z wcześniejszych świadczeń jest niezgodny z konstytucją. To orzeczenie stało się podstawą do przygotowania nowelizacji systemu emerytalnego, która ma na celu przywrócenie pełnej wartości świadczeń emerytalnych dla osób korzystających z wcześniejszych emerytur.
Jak podaje Dziennik.pl, to rozstrzygnięcie TK było przełomowe i wymusiło konieczność zmiany obowiązujących przepisów. Wcześniej, w 2020 roku, wprowadzono nowelizację prawa, która umożliwiała ponowne obliczenie emerytury powszechnej, co stanowiło istotne tło dla obecnych zmian. Tamte rozwiązania jednak nie w pełni rozwiązały problem, dlatego obecna ustawa ma uszczelnić system i zlikwidować niekorzystne dla emerytów praktyki.
Projekt ustawy i zakres zmian dla emerytów
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało projekt ustawy, który przewiduje automatyczne przeliczenie emerytur przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dla około 67 tysięcy osób, które wcześniej przeszły na wcześniejszą emeryturę. Zmiana ta ma uprościć procedury i przyspieszyć realizację świadczeń.
Według Fakt.pl, ZUS będzie dokonywał przeliczeń z urzędu, bez konieczności składania wniosków przez emerytów. To ważne ułatwienie, które pozwoli uniknąć biurokratycznych przeszkód i zapewni szybsze wypłaty wyższych świadczeń. Średnia podwyżka emerytur ma wynieść około 662 zł miesięcznie, co stanowi znaczące wsparcie finansowe dla seniorów w całym kraju.
Jak wskazuje Infor.pl, szczególnie na zmianach skorzystają kobiety urodzone w latach 1949–1968, które mogą liczyć na istotne podwyżki świadczeń. Ta grupa emerytów, często dotąd pomijana w podobnych regulacjach, zyska dzięki nowemu mechanizmowi przeliczeń.
Harmonogram wdrożenia i skutki dla beneficjentów
Nowe przepisy mają wejść w życie 1 czerwca 2026 roku, a wypłaty podwyższonych świadczeń planowane są do 1 marca 2026 roku. Jak podają Fakt.pl oraz Infor.pl, oznacza to przesunięcie wypłat o około dziewięć miesięcy względem daty wejścia w życie ustawy. Ten harmonogram pozwoli na przygotowanie odpowiednich mechanizmów w ZUS i zapewni płynność finansową w procesie przeliczania emerytur.
ZUS przeliczy emerytury automatycznie, co ma wyeliminować konieczność składania przez emerytów dodatkowych wniosków – podkreśla Dziennik.pl. Automatyzacja tego procesu ma zminimalizować ryzyko opóźnień i błędów proceduralnych, a także odciążyć seniorów od formalności.
Jak podaje Infor.pl, przeliczenie emerytur będzie odbywać się również na podstawie nowych tablic uwzględniających dłuższą średnią długość życia. Oznacza to, że wyliczenia będą bardziej precyzyjne i lepiej dostosowane do rzeczywistych warunków demograficznych, co może korzystnie wpłynąć na wysokość świadczeń.
Wcześniej emeryci mogli składać wnioski o przeliczenie emerytury, jednak obecne zmiany wprowadzają automatyzację tego procesu, co znacznie ułatwi dostęp do wyższych świadczeń. Według poradnikpracownika.pl, wysokość emerytury zależy od stażu pracy i składek, a przeliczenie może odbywać się co 2–3 lata, co stanowi dodatkowe tło dla zrozumienia mechanizmu świadczeń i jego elastyczności w dostosowywaniu się do zmieniających się warunków.
Zmiany te mogą naprawdę poprawić sytuację finansową polskich emerytów, zwłaszcza tych, którzy wcześniej przeszli na wcześniejszą emeryturę. Automatyczne przeliczenia i znaczące podwyżki świadczeń przyniosą wielu seniorom oddech ulgi, wpływając na ich codzienny komfort i poczucie bezpieczeństwa.
