Fajerwerki i petardy to dla wielu osób nieodłączny element sylwestrowej atmosfery. Przed ich użyciem warto jednak zapoznać się z przepisami prawnymi dotyczącymi pirotechniki. W Polsce regulacje te są jasno określone w aktach prawnych, które wskazują, w jakich miejscach i w jakich okolicznościach możemy je odpalać oraz jakie konsekwencje grożą za ich naruszenie.
PRZEPISY O UŻYWANIU PIROTECHNIKI
Na terenie prywatnym fajerwerki mogą być używane przez cały rok. W szczególności w noc sylwestrową, od 31 grudnia do 1 stycznia, ich odpalanie jest dozwolone również w przestrzeni publicznej. Należy jednak pamiętać, że użycie materiałów wybuchowych w miejscach publicznych nie powinno zakłócać spokoju innych ludzi. Kodeks wykroczeń, w artykule 51, precyzuje zasady dotyczące hałasowania oraz zakłócania porządku społecznego.
§ 1. Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu (od 5 do 30 dni), ograniczenia wolności (do 1 miesiąca) lub grzywnie (od 20 do 5000 zł).
Regulacje te nie dotyczą pokazów pirotechnicznych organizowanych przez profesjonalne firmy, które mają odpowiednie zezwolenia na posługiwanie się materiałami wybuchowymi. W przypadku takich wydarzeń, odbywających się na terenach prywatnych, zgłaszanie ich do policji nie jest wymagane, aczkolwiek warto poinformować zarówno służby porządkowe, jak i sąsiadów.
REGULACJE OCHRONY ZWIERZĄT
Choć ustawa o ochronie zwierząt nie odnosi się bezpośrednio do pirotechniki, właściciele zwierząt mogą walczyć o odszkodowanie, jeśli dojdzie do szkód spowodowanych wybuchem. Ważne jest, aby pamiętać, że głośne wystrzały mogą być niezwykle stresujące dla zwierząt domowych, dlatego warto rozważyć alternatywne rozwiązania, jak ciche fajerwerki.
ZASADY SPRZEDAŻY FAJERWERKÓW
Sprzedaż materiałów pirotechnicznych jest dozwolona tylko dla osób, które ukończyły 18. rok życia. Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi nakłada obowiązek przedstawienia dowodu tożsamości potwierdzającego pełnoletniość. Osoba sprzedająca fajerwerki niepełnoletnim naraża się na wysokie kary, w tym grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat.
LOKALNE REGULACJE
W wielu polskich miastach wprowadzono dodatkowe ograniczenia w zakresie używania fajerwerków. W Sylwestra 2024/2025 wiele miejskich wydarzeń odbędzie się bez użycia pirotechniki, co więcej, samorządy apelują do mieszkańców o zaniechanie używania fajerwerków. Przykładem może być apel radnych gminy Polanów, w którym zwracają się do mieszkańców o powstrzymanie się od użycia materiałów pirotechnicznych, co ma pozytywnie wpływać na bezpieczeństwo ludzi, mienia oraz środowiska naturalnego.
Apele te jednoznacznie wskazują, że wspólne unikanie wystrzałów pirotechnicznych w noc sylwestrową może stworzyć bezpieczniejsze i bardziej komfortowe otoczenie dla wszystkich, a zwłaszcza dla zwierząt, które nie potrafią zrozumieć, co dzieje się wokół nich, i mogą reagować paniką.