Właściciele nieruchomości w Polsce mają czas do końca stycznia 2025 roku na zgłoszenie obecności azbestu na swoich działkach. Ignorowanie tego obowiązku może wiązać się z karą administracyjną sięgającą nawet 20 tysięcy złotych. To niezbędne przypomnienie, zwłaszcza że azbest, mimo że był powszechnie używany w przeszłości, dziś klasyfikowany jest jako poważne zagrożenie dla zdrowia.
Obowiązki właścicieli nieruchomości
Zgodnie z aktualnymi przepisami, każdy właściciel, na terenie którego znajduje się azbest, zobowiązany jest do zgłoszenia tego faktu do odpowiedniego urzędu gminy lub miasta. Obowiązek ten wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. 2023 poz. 1587) oraz z Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. (Dz.U. 2011 nr 8 poz. 31). Dlaczego usunięcie azbestu ma tak duże znaczenie?
Azbest – zagrożenie dla zdrowia
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) informuje, że azbest, który przez lata był wykorzystywany w budownictwie (w pokryciach dachowych, rurach, elewacjach), został zakazany w Polsce od września 1998 roku z uwagi na jego szkodliwość. Zgodnie z rządowymi planami, wszystkie wyroby zawierające ten materiał powinny zostać usunięte do 2032 roku.
Dlaczego to tak istotne? Cząstki azbestu, które unoszą się w powietrzu przy uszkodzeniu lub starzeniu materiałów, są obecnie uznawane za wysoce rakotwórcze. Mogą prowadzić do poważnych chorób, takich jak pylica azbestowa, rak płuc oraz międzybłoniak opłucnej.
Obowiązek zgłoszenia i konsekwencje finansowe
Zgłoszenie obecności azbestu oraz jego usunięcie nie jest tylko kwestią prawną, lecz również związane jest z zapewnieniem bezpieczeństwa dla domowników i ochroną środowiska. Azbest stanowi zagrożenie przez cały czas użytkowania, a jego eliminacja poprawia jakość powietrza i stanu zdrowia publicznego. Termin na zgłoszenie do gminy upływa 31 stycznia 2025 roku. Nieruchomości zawierające azbest powinny znaleźć się w gminnym rejestrze. Brak zgłoszenia może skutkować karami administracyjnymi w wysokości od 500 do nawet 20 000 zł, a wysokość grzywny zależy od zakresu wykroczeń oraz oceny odpowiednich służb kontrolnych.
Jak zgłosić obecność azbestu?
Procedura zgłoszenia jest stosunkowo prosta. Właściciel powinien wypełnić formularz dostępny na stronie internetowej gminy lub złożyć deklarację osobiście w urzędzie. Formularz wymaga podania informacji o rodzaju, ilości i stanie technicznym materiałów zawierających azbest.
Niektóre gminy umożliwiają składanie wniosków drogą elektroniczną, co znacznie przyspiesza proces. Jednak warto nie odkładać tego na ostatnią chwilę, ponieważ w okresie przed terminem zgłoszenia urzędy mogą być przeciążone.
Wsparcie finansowe na usunięcie azbestu
Coraz więcej samorządów wspiera właścicieli nieruchomości w procesie usuwania azbestu, oferując dotacje na demontaż, transport i utylizację materiałów. Wysokość takich dofinansowań różni się w zależności od regionu, a w niektórych przypadkach może pokrywać nawet 100% kosztów związanych z usunięciem niebezpiecznych substancji.
Warto jednak pamiętać, że demontaż azbestu powinien być przeprowadzany przez wyspecjalizowaną firmę z odpowiednimi uprawnieniami. Samodzielne usuwanie jest nie tylko nielegalne, ale również niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne oraz finansowe.
Źródło/foto: Polsat News
