Po raz 17. w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli branż TIME (telekomunikacja, informatyka, media, energetyka, elektronika), podczas którego omawiano wnioski z raportów autorstwa Mario Draghiego, Enrico Letty i Sauli Niinisto. Tematy poruszane na forum wskazują na pilną potrzebę wzmocnienia europejskiego jednolitego rynku w kontekście wyzwań politycznych, cywilizacyjnych, cyfrowych i energetycznych, które wyłaniają się z globalnych zmian w polityce.
WYZWANIA EUROPEJSKIEGO RYNKU TELEKOMUNIKACYJNEGO
W trakcie dyskusji, po raz pierwszy podniesiono status istniejących już od lat problemów związanych z europejskim rynkiem telekomunikacyjnym do rangi „pilnych”. Przełomowe zmiany nie napawają optymizmem – w latach 2015-2023 wartość europejskich firm telekomunikacyjnych spadła o 41%, podczas gdy ich amerykańscy odpowiednicy odnotowali 20% wzrost.
Jakie są kluczowe wyzwania dla tego segmentu rynku? Raport Draghiego wskazuje na konieczność wprowadzenia bardziej elastycznych regulacji w europejskim rynku telekomunikacyjnym, co oznacza większy nacisk na regulacje ex-post, aczkolwiek może to prowadzić do konfliktów pomiędzy różnymi organami regulacyjnymi oraz krajami.
KOSZTY INFRASTRUKTURY I NOWE TECHNOLOGIE
Jednym z poważnych wyzwań są ogromne koszty budowy nowej infrastruktury cyfrowej, szacowane na 174-200 miliardów euro. Pojawia się kluczowe pytanie o rentowność takich inwestycji w obliczu konkurencji między technologiami światłowodowymi a 5G. Draghi zaleca Komisji Europejskiej, aby obniżyła ambitne cele dotyczące dostępu do szybkiego Internetu, ponieważ ich realizacja na obszarach wiejskich napotyka na szczególne trudności.
W Polsce, na koniec listopada 2024 roku, 7,7 miliona gospodarstw domowych miało dostęp do światłowodu, co oznacza wzrost o ponad 500 tysięcy w porównaniu z rokiem poprzednim. Mimo to, rozwój infrastruktury nie przekłada się bezpośrednio na wzrost liczby abonentów.
DIAGNOZA SITUACJI GOSPODARCZEJ
Operatorzy w Polsce muszą także stawić czoła problemowi niskich marż, które w przypadku europejskich firm wynoszą około 6-8%, w porównaniu do 15% w USA. Niepewność co do możliwości wzrostu ARPU przy nowych usługach, a także presja na paneuropejską konsolidację operatorów w celu zwiększenia ich konkurencyjności, stanowi dodatkowy kłopot.
Wartość polskiego rynku telekomunikacyjnego w 2024 roku ma wynieść 56 miliardów złotych, co oznacza jedynie 2-procentowy wzrost w skali rocznej. Jednakże, niskie marże, problemy z konsolidacją oraz wzrost cen przy ograniczonej liczbie graczy na rynku stanowią poważne przeszkody, a przyszłość telekomunikacji w Polsce jest niepewna. Mamy bowiem ponad 4 tysiące różnych operatorów, co czyni nasz rynek wyjątkowym w skali UE.
BARIERY W ROZWOJU TELEKOMUNIKACJI
Wielu operatorów boryka się z wysokimi kosztami inwestycji infrastrukturalnych. Z kolei społeczne bariery, takie jak brak świadomości na temat korzyści związanych z nowymi technologiami, wpływają na popyt. Jak pokazują raporty Fundacji Digital Poland, niską świadomość digitalizacji manifestują zarówno starsze pokolenia, jak i młodsze, w tym 18-24-latkowie oraz mieszkańcy obszarów wiejskich.
Często krytykuje się telekomy za brak innowacyjności, co najczęściej jest wynikiem niskiego zapotrzebowania ze strony ich kluczowych klientów. Współpraca między sektorem telekomunikacyjnym a innymi branżami jest niezbędna, jednak dotychczasowe podejścia okazały się niewystarczające.
ODPOWIEDŹ NA WYZWANIA
W odpowiedzi na te wyzwania, powstała wspólna grupa robocza Ministerstwa Cyfryzacji oraz izb gospodarczych, która ma na celu usunięcie barier prawnych utrudniających rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej. Uczestnicy zobowiązali się do wspólnych działań, mających na celu m.in. obniżenie kosztów inwestycyjnych i skuteczną implementację unijnych regulacji, w tym Gigabit Infrastructure Act (GIA).
Jednakże, nadchodzące lata zapowiadają się jako czas intensywnych regulacji i nowych dokumentów strategicznych, które mogą wprowadzić kolejny zamęt w już i tak skomplikowanej sytuacji na rynku telekomunikacyjnym. Wydaje się, że przez nadmiar regulacji to gaszenie pożaru benzyną. Jak mawiają mądrzy – nie można ciągle robić tego samego i oczekiwać różnorodnych wyników.
Źródło/foto: Polsat News