W rozmowie z niezależnym rosyjskim dziennikarzem Michaiłem Zygar, były redaktor naczelny telewizji Dożd, wyłania się obraz Rosji, w której większość elit została zaskoczona inwazją na Ukrainę. Zygar stwierdza, że niemal nikt w elitach nie miał pojęcia o nadchodzących wydarzeniach, co było widoczne nawet na posiedzeniach Rady Bezpieczeństwa, gdzie ludzie błąkali się w niepewności, próbując zrozumieć oczekiwania Władimira Putina. Jego słowa podkreślają fakt, że Putin korzysta z rad nie tylko doradców politycznych, ale także osób mających silne powiązania z mistyką.
NIEMOŻLIWOŚĆ DZIAŁANIA W ROSJI
Zapytany o to, czy w obecnych czasach w Rosji można być dziennikarzem, Zygar wskazuje na istnienie regionalnych dziennikarzy, ale jasno podkreśla, że niezależne media zostały zmuszone do opuszczenia kraju. Przyjął on decyzję o wyjeździe do Berlina w pierwszych dniach po rozpoczęciu wojny, czując moralny obowiązek działania. Jego zdaniem, Rosja przekształciła się w państwo o cechach faszystowskich, a dla dziennikarza konieczność unikania swobody wypowiedzi i obawy o swoje życie A to rodziło dodatkowy niepokój.
PERSISTENCJA STRachu I NIEPEWNOŚCI
Michaił Zygar nie boi się określić, że życie dziennikarza w Rosji wiąże się z nieustannym strachem. Twierdzi, że niezależnie od miejsca, w którym obecnie przebywa, wszyscy, którzy sprzeciwiają się reżimowi, są w niebezpieczeństwie. Jest przekonany, że największe zagrożenie dotyczy osób walczących w Ukrainie.
PRZYSZŁOŚĆ ROSJI POD ZNAKIEM ZAPYTAŃ
W przyszłość jego kraju Zygar wpatruje się przez pryzmat złożoności. Choć nie wyklucza możliwości powrotu do Rosji, nie wierzy w szybki koniec rządów Putina. Historia pokazuje, że zmiany zachodzą powoli, a perspektywa wojny trwa dopóki Putin pozostaje u władzy. Zygar zauważa, że władze stają się coraz bardziej niepewne, z jednej strony ignorując krytyczny głos, a z drugiej pragnąc zachować pewność w błędnych przekonaniach.
ROLA MITÓW W POLITYCE PUTINA
Pisarz i dziennikarz zwraca uwagę na istotną rolę mitów w narracji Kremla. Jak podkreśla, Putin wielokrotnie korzysta z historii i mitologii, aby uzasadnić swoje decyzje i politykę. Im dalej trwa jego rządy, tym bardziej Putin staje się zakorzeniony w przeszłości, tracąc kontakt z rzeczywistością i kondycją współczesnej Rosji.
SPOTKANIE Z ZEŁENSKIM
Warto również zwrócić uwagę na spotkanie Zygar z ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, które miało miejsce w marcu ubiegłego roku. Z rozmowy działać można wyczytać, że Zełenski reprezentuje nową generację przywódców, która różni się od pokolenia Putina pod względem wartości i intelektualnych podstaw. Zygar podkreśla, że dla władcy Rosji Zełenski zawsze był osobą trudną do zaakceptowania, której charyzma przypominała mu dawnych rywali z Zachodu.
ANTYPODE PUTINA
Zełenski postrzegany jest przez Zygar jako lider nowego pokolenia, odznaczający się różnorodnym doświadczeniem. W związku z dominującą postawą Putina, jego przeciwnik staje się pewnego rodzaju antytezą, co sprawia, że ich konfrontacja generuje nieprzewidywalne skutki dla przyszłości obu krajów.
Michaił Zygar nie ma wątpliwości, że nadchodzące pokolenie Rosjan będzie miało kluczowe znaczenie w rozliczeniu politycznych zbrodni obecnego reżimu. Mimo że jego drogi mogą odbiegać od tych, które napotkali jego przyjaciele i bliscy, dąży do tego, by zrozumieć historię z perspektywy innych narodów, w tym Ukraińców. Takie zrozumienie może być kluczowe dla zmiany postrzegania i relacji między narodami. Zygar ma jasno określoną misję — stworzyć inną narrację, która uwzględni te bolesne aspekty, a także przyczyni się do odbudowy wzajemnego szacunku oraz uznania dla wielowarstwowej historii Rosji.
