Sejm podjął przełomową decyzję w sprawie dodatkowego dnia wolnego – Wigilia 24 grudnia stanie się dniem ustawowo wolnym od pracy, ale zmiana ta zacznie obowiązywać dopiero od 2025 roku. Aby zrekompensować gospodarcze konsekwencje tej decyzji, do kalendarza dodano nowe niedziele handlowe, choć po bliższej analizie okazuje się, że faktycznie przybyła zaledwie jedna nowa data.
Pomimo pozytywnego odbioru samego pomysłu wolnej Wigilii oraz niedziel handlowych przez społeczeństwo, tryb uchwalania tych zmian wywołał wiele kontrowersji i krytyki. Organizacje pracodawców i eksperci zarzucają chaos legislacyjny oraz brak konsultacji społecznych, co staje się niestety normą w polskim systemie stanowienia prawa.
Nowe niedziele handlowe: ile ich będzie w 2025 roku?
Zgodnie z przyjętą ustawą, lista niedziel handlowych w 2025 roku została nieco rozszerzona. Nowe niedziele handlowe mają przypaść przede wszystkim w grudniu oraz przed Świętami Wielkanocnymi. Oto jak wygląda zaktualizowany harmonogram:
- 7 grudnia 2025 r. – pierwsza z trzech niedziel poprzedzających Boże Narodzenie;
- 14 grudnia 2025 r. i 21 grudnia 2025 r. – niedziele handlowe także według starych zasad;
- 13 kwietnia 2025 r. – niedziela przed Wielkanocą (20-21 kwietnia 2025 r.);
- 26 stycznia, 27 kwietnia, 29 czerwca i 31 sierpnia 2025 r. – ostatnie niedziele w wybranych miesiącach roku.
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że nowych niedziel handlowych przybędzie znacznie więcej. Jednak analiza pokazuje, że spośród siedmiu teoretycznie nowych niedziel, faktycznie dodano tylko jedną – 7 grudnia. Pozostałe pokrywają się z już istniejącym kalendarzem handlowym.
Wigilia dniem wolnym od pracy – co to oznacza dla pracowników i pracodawców?
Uchwała Sejmu z 27 listopada 2024 roku przewiduje, że Wigilia Bożego Narodzenia (24 grudnia) będzie dniem ustawowo wolnym od pracy, jednak zmiana ta zacznie obowiązywać dopiero od 2025 roku. Wprowadzenie tego dnia wolnego odbyło się w ramach nowelizacji ustawy o dniach wolnych od pracy z 1951 roku.
Kluczowe elementy nowelizacji to:
- Dodanie Wigilii (24 grudnia) jako dodatkowego dnia wolnego bez rezygnacji z innych ustawowo wolnych dni.
- Przesunięcie wejścia w życie na 1 lutego 2025 roku, co oznacza, że Wigilia w 2024 roku pozostanie jeszcze dniem roboczym.
Dzięki tym zmianom liczba dni wolnych od pracy wzrośnie o jeden, co spotkało się z aprobatą pracowników. Wielu z nich i tak traktowało Wigilię jako symboliczny dzień wolny, kończąc pracę znacznie wcześniej. Nowelizacja formalizuje zatem istniejący stan rzeczy, minimalizując faktyczny wpływ na efektywność pracy.
Krytyka trybu stanowienia prawa
Pomimo pozytywnych aspektów nowelizacji, tryb uchwalenia ustawy budzi wiele zastrzeżeń. Projekt był procedowany w ramach inicjatywy poselskiej, co oznacza brak szczegółowych konsultacji społecznych i oceny skutków gospodarczych. Organizacje pracodawców, w tym Konfederacja Lewiatan i Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, wskazują na kilka kluczowych problemów:
- Brak konsultacji społecznych – poselskie projekty ustawy nie przechodzą standardowej drogi konsultacyjnej, co ogranicza dialog między pracodawcami, związkami zawodowymi i rządem.
- Presja czasowa – prace nad ustawą były prowadzone w ekspresowym tempie, co odbiło się na jakości legislacyjnej.
- Niepewność prawa – ciągłe zmiany w przepisach utrudniają planowanie i prowadzenie działalności gospodarczej.
Przedstawiciele organizacji pracodawców podkreślają, że tego typu zmiany, choć pozytywne dla społeczeństwa, muszą być procedowane w sposób przewidywalny i odpowiedzialny. Krzysztof Kajda z Konfederacji Lewiatan zauważa, że:
„Bez rzetelnych konsultacji społecznych jakość stanowionego prawa w Polsce będzie coraz niższa. Tryb uchwalania zmian w Wigilię jest tego najlepszym przykładem.”
Podsumowanie: co przyniesie 2025 rok?
Decyzja o ustanowieniu Wigilii dniem wolnym oraz rozszerzenie listy niedziel handlowych to zmiany, które wywołują mieszane odczucia. Choć pracownicy zyskują formalnie dodatkowy dzień wolny, a konsumenci dodatkowe możliwości zakupowe, to dla pracodawców oznacza to kolejne wyzwania organizacyjne.
Główne zmiany na 2025 rok to:
- Wigilia jako dzień wolny od pracy od 1 lutego 2025 r.
- 8 niedziel handlowych, z czego tylko jedna jest faktycznie nowa.
Ostatecznie pozostaje pytanie, czy przyjęte zmiany mogą być początkiem lepszej legislacji, czy też kolejnym przykładem chaosu prawnego, który towarzyszy Polsce od lat. Jedno jest pewne – polska legislacja wciąż wymaga uporządkowania, a decyzje wpływające na gospodarkę powinny być podejmowane z większym namysłem.
