Nowe przepisy dotyczące wprowadzenia renty wdowiej właśnie zaczęły obowiązywać. Od 1 stycznia wdowy i wdowcy mają możliwość składania wniosków o emeryturę oraz rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Warto jednak zwrócić uwagę, że pojawia się szereg ograniczeń, które mogą skomplikować proces łączenia tych świadczeń na nowych zasadach.
ZNAMIONA PRAWA DO RENTA WDOWIEGO
Prawo do renty rodzinnej będzie przysługiwać dopiero po upływie pięciu lat od momentu owdowienia oraz osiągnięciu wieku emerytalnego – dla kobiet jest to 55 lat, a dla mężczyzn 60 lat. Pierwsze wypłaty miałyby być realizowane od lipca, jednak nie wszyscy, którzy stracili małżonka, będą mogli skorzystać z tego uprawnienia, gdyż przepisy są dość restrykcyjne.
Choć nowe regulacje umożliwiają łączenie emerytury z rentą rodzinną, nie jest to możliwe w pełnej wysokości. Od 1 lipca 2025 roku wdowy i wdowcy będą mogli otrzymywać jedno świadczenie w pełnej kwocie, a drugie – tylko na poziomie 15 proc. Od 1 stycznia 2027 roku ta druga kwota wzrośnie do 25 proc. Późniejsze decyzje rządu będą zależały od sytuacji budżetowej, a możliwe jest wprowadzenie limitu na poziomie 50 proc.
WARTO BYĆ OSTROŻNYM PRZY WYBORZE
Wybór pełnej renty rodzinnej oraz 15 proc. własnej emerytury wiąże się z pułapką, o której wiele osób nie ma pojęcia. W tym wariancie renta rodzinna wynosi 85 proc. świadczenia zmarłego małżonka, a nie 100 proc., co może wprowadzić w błąd. Zachowanie ostrożności przy podejmowaniu decyzji jest kluczowe.
Bardzo istotne jest również to, że renta wdowia będzie ograniczona. Łączna wysokość obu świadczeń nie będzie mogła przekroczyć trzykrotności minimalnej emerytury. Przykładowo, jeśli w przyszłym roku minimalna emerytura osiągnie około 1900 zł brutto, to maksymalny limit dla renty wdowiej wyniesie około 5700 zł.
WAŻNE KRYTERIA DO SPEŁNIENIA
Aby uzyskać wdowią rentę, kluczowe są określone warunki. Obejmuje to osiągnięcie wieku emerytalnego, który wynosi 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn, pozostawanie w małżeństwie do chwili śmierci małżonka oraz nabycie prawa do renty rodzinnej co najmniej pięć lat przed osiągnięciem wspomnianego wieku emerytalnego.
Nowe przepisy są skierowane także do obecnych wdów i wdowców, jak również do tych, którzy w przyszłości doświadczą utraty małżonka.
PRAWO DO RENTA RODZINNEGO A EMERYTURA
Zakłady takie jak ZUS, KRUS czy emerytalne instytucje służb mundurowych będą na etapie wyliczania wdowiej renty uwzględniać emeryturę przysługującą seniorowi oraz rentę rodzinną po zmarłym małżonku. Osoby, które już pobierają rentę rodzinną, będą miały swoją emeryturę zwaloryzowaną za okres, gdy nie była pobierana, a następnie z tej podniesionej kwoty zostanie obliczona renta wdowia.
Kiedy wysokość emerytury wdowy lub wdowca jest wyższa niż renta rodzinna, seniorzy nadal będą pobierać swoją emeryturę. Po wprowadzeniu renty wdowiej konieczne będzie złożenie wniosku o ustalenie prawa do renty rodzinnej, bez którego trudno będzie o uzyskanie renty wdowiej.
TERMINY I WARUNKI WYPŁAT RENTE WDOWIEJ
Ustawa o rencie wdowiej weszła w życie, a od 1 stycznia 2025 roku osoby uprawnione mogą składać wnioski o wypłatę skojarzonych świadczeń. Wypłaty rozpoczną się najwcześniej w lipcu tego samego roku, ale to tylko pod warunkiem, że wnioski zostaną złożone do 31 lipca. Niestety, nie będzie możliwe wypłacenie wyrównania za wcześniejsze miesiące, co może budzić zrozumiałe oburzenie wśród seniorów.
