Uchwała rządu w sprawie uczczenia 80. rocznicy wyzwolenia Auschwitz-Birkenau rodzi poważne kontrowersje. Naczelna Rada Adwokacka (NRA) ostro krytykuje decyzję, twierdząc, że podważa ona zaufanie obywateli do rządów prawa. Władze Izraela mogą wkrótce odwiedzić Polskę, ale w kontekście aresztu, jaki wydano na premiera Binjamina Netanjahu przez Międzynarodowy Trybunał Karny, sytuacja staje się niezwykle delikatna.
DEKLARACJE RZĄDU I REAKCJE WŁADZ
Rząd polski, na czwartkowym posiedzeniu, podjął uchwałę zapewniającą bezpieczny udział izraelskich delegacji w uroczystościach. Prezydent Andrzej Duda, zwracając się do rządu, wyraził swoje wsparcie dla możliwości przybycia na obchody premiera Netanjahu, o czym doniosły agencje informacyjne. Jednak sytuację komplikuje nakaz aresztowania, który dotyczy izraelskiego przywódcy, związany z oskarżeniami o zbrodnie wojenne w Strefie Gazy. Nakaz ten został wydany w listopadzie ubiegłego roku na wniosek głównego prokuratora MTK w związku z akcjami militarnymi Izraela przeciwko Hamasowi.
KRYTYKA NAKAZU ARESZTOWANIA
Naczelna Rada Adwokacka jednoznacznie wskazała, że realizacja międzynarodowych nakazów aresztowania spoczywa wyłącznie w gestii sądów. Prezydent czy premier nie mają prawa ignorować tych nakazów. W opublikowanym dokumencie NRA podkreśla, że jakiekolwiek działania rządu mogące sugerować nierespektowanie międzynarodowych zobowiązań, są niezwykle szkodliwe i mogą podważyć podstawy praworządności w Polsce. „Powinny być one respektowane w sposób nie wybiórczy” – zaznacza Rada.
WEZWANIE DO RESPEKTOWANIA PRAWA
NRA zaapelowała do przedstawicieli władzy wykonawczej o bezwarunkowe przestrzeganie międzynarodowych umów oraz lokalnego prawa. Jak zaznaczą przedstawiciele Rady, działania rzucające cień na niezawisłość sądów stanowią zagrożenie dla odbudowy zaufania obywateli do instytucji i systemu prawnego. Rada przypomina, że skuteczna praworządność to nie tylko deklaracje, ale konkretne działania.
CO Z UDZIAŁEM NETANJAHU?
Uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau odbędą się 27 stycznia. Jak dotąd, potwierdzono obecność przedstawicieli 25 krajów oraz UNESCO. Jednak z informacji płynących z kanałów dyplomatycznych wynika, że premier Netanjahu może jednak nie wziąć udziału w tych obchody, co tylko dodatkowo komplikuje sytuację.
W kontekście historycznym i prawnym, ta sytuacja staje się nie tylko tematem dla prasy, ale i testem dla polskiego rządu w odniesieniu do międzynarodowych norm i wartości. Jakakolwiek decyzja zapadnie, z pewnością będzie przedmiotem gorącej debaty w kraju i poza nim.
