W latach 2003-2019 spożycie piwa wśród nieletnich Polaków, zarówno dziewcząt, jak i chłopców, obniżyło się o niemal 30 proc. Wyniki badań ESPAD (European School Survey Project on Alcohol and Drugs) pokazują, że młodzież w Polsce prezentuje lepsze wyniki w porównaniu do europejskiej średniej. Zasługi w tym zakresie przypisywane są wielu inicjatywom edukacyjnym, takim jak kampania „Alkohol tylko dla pełnoletnich”, szkolenia dla sprzedawców oraz oznaczenia wiekowe 18+ na etykietach piwa. Trzeba jednak zauważyć, że dorośli nadal odgrywają kluczową rolę w inicjowaniu kontaktu młodzieży z alkoholem.
SPADEK SPOŻYCIA PIWA WŚRÓD NASTOLATKÓW
Według danych ESPAD do 2019 roku zmniejszył się odsetek nastolatków w wieku 15-16 lat, którzy zadeklarowali spożywanie piwa — w przypadku chłopców spadek wyniósł z 76 proc. do 47,7 proc., natomiast dziewcząt z 61 proc. do 47,2 proc. Warto podkreślić, że polska młodzież w tej kwestii wypada lepiej niż rówieśnicy w większości z 35 krajów objętych badaniami.
DOSTĘPNOŚĆ ALKOHOLU A EDUKACJA
Badania ESPAD wskazują na znaczący spadek postrzeganej dostępności alkoholu przez uczniów. W przypadku piwa spadek ten wyniósł aż 32 proc. (z 68 proc. w 2003 r. do 46 proc. w 2019 r.). Równocześnie mocno zmniejszył się odsetek uczniów kupujących alkohol — w ciągu ostatnich lat grupa ta zmniejszyła się o ponad 50 proc., a w przypadku piwa spadła z 54 proc. w 2003 r. do 24 proc. w 2019 r.
EDUKACYJNE INICJATYWY PRZEMYSŁU PIWOWARSKIEGO
Producenci piwa intensywnie prowadzą kampanie edukacyjne, które mają na celu zredukowanie spożycia alkoholu przez młodzież. Hasło „Alkohol tylko dla pełnoletnich” oraz znaczniki 18+ na etykietach przynoszą pozytywne efekty. Istnieje też platforma szkoleń dla sprzedawców — www.odpowiedzialnysprzedawca.pl, która wyszkoliła już ponad 40 tys. pracowników. W bieżącym roku szkolenia ukończyło prawie 5 tys. osób w branży handlowej i gastronomicznej.
POZYTYWNE ZMIANY CZYt KOLEJNY PROBLEM?
W opublikowanym w październiku raporcie „Inicjacja alkoholowa dzieci i młodzieży w Polsce”, Autorzy wskazują na pozytywne zmiany w postrzeganiu alkoholu przez młodzież. Od 1995 roku wskaźnik pierwszego kontaktu z alkoholem zmniejszył się o 13 punktów procentowych, a dane z badania sugerują, że coraz mniej młodzieży doświadcza upojenia alkoholowego. Interesującym jest, że nastolatki najczęściej piją alkohol w towarzystwie rodziców, co podkreśla wpływ dorosłych na młodych ludzi. Zaledwie 8 proc. badanych młodych osób uznało reklamy piwa za zachęcające do picia, a dla 44 proc. są one obojętne.
Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego, zwraca uwagę na znaczenie odpowiedzialności dorosłych w kontekście dostępu młodzieży do alkoholu. Podkreśla, że zarówno rodzice, jak i sprzedawcy mają kluczową rolę w przestrzeganiu prawa i ochronie dzieci przed szkodliwym wpływem alkoholu.
Matka zasłania oczy, tata zdejmuje okulary i wzdycha… Zmiany w postrzeganiu alkoholu przez młodzież mogą napawać optymizmem, ale jak długo dorośli będą odpowiedzialni za ich ochronę przed alkoholem? To pytanie, które pozostaje otwarte w obliczu ciągłego zagrożenia, jakie niesie za sobą alkoholowe żywioły.