Zwolnienie lekarskie (L4) wystawiane przez psychiatrę to nie tylko dokument, który pozwala na odpoczynek oraz terapię w trudnych momentach, ale również zobowiązanie do przestrzegania pewnych zasad. Niezastosowanie się do nich podczas trwania zwolnienia może doprowadzić do problemów z pracodawcą lub Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jakie przepisy regulują L4 od psychiatry, co jest akceptowalne, a czego należy unikać?
Według raportu ZUS „Absencja chorobowa w 2023 roku”, w minionym roku wystawiono 27 milionów zwolnień lekarskich. Czasową niezdolność do pracy z powodu zaburzeń psychicznych stwierdzono w 11% przypadków, co oznacza wzrost o 1% w porównaniu z rokiem 2022. Wśród przyczyn tego zjawiska można wymienić większą świadomość społeczeństwa w zakresie zdrowia psychicznego, rosnące obciążenia psychiczne związane z pracą oraz długofalowe skutki pandemii COVID-19.
Najczęstsze powody wystawiania L4
L4 od psychiatry najczęściej wystawiane jest w sytuacjach takich jak depresja, zaburzenia lękowe, wypalenie zawodowe oraz inne emocjonalne trudności uniemożliwiające wykonywanie obowiązków zawodowych.
Przepisy regulujące L4
W Polsce kwestie związane z wydawaniem zwolnień lekarskich regulują różne akty prawne, w tym:
- kodeks pracy, który określa obowiązki zarówno pracodawcy, jak i pracownika w kontekście niezdolności do pracy.
- ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, regulująca zasady wypłaty zasiłków chorobowych.
- rozporządzenie Ministra Zdrowia dotyczące wystawiania zaświadczeń lekarskich, określające procedury związane z L4.
Psychiatra może wystawić zwolnienie lekarskie maksymalnie na 182 dni w roku. W szczególnych przypadkach, takich jak ciąża czy gruźlica, okres ten może wynosić aż do 270 dni.
Co można, a czego nie podczas L4 od psychiatry?
W trakcie zwolnienia lekarskiego istotne jest, aby postępować zgodnie z zaleceniami lekarza oraz przepisami prawa. W przypadku L4 od psychiatry istnieją specyficzne zasady różniące się od tych dotyczących zwolnień z powodu chorób somatycznych.
Osoby przebywające na zwolnieniu mogą wychodzić z domu, o ile lekarz zaznaczył na L4 kod „2”, co oznacza, że „chory może chodzić”. Dopuszczalne są wizyty u lekarza, spacery oraz uczestnictwo w terapiach kryjących się w ramach procesu leczenia.
Jednakże, podczas L4 nie wolno podejmować pracy zawodowej, nawet w trybie zdalnym. Każda aktywność zawodowa wiąże się z naruszeniem przepisów i może skutkować cofnięciem zasiłku chorobowego.
Intensywna aktywność, taka jak wyjazdy na urlop rekreacyjny, jest również zabroniona, chyba że lekarz zalecił taki wyjazd jako formę terapii. Ponadto, wszelkie zmiany miejsca pobytu muszą być zgłaszane zarówno do ZUS, jak i pracodawcy, który ma prawo przeprowadzić kontrolę.
Odpowiedzialność i kontrole ze strony ZUS
ZUS coraz częściej przeprowadza kontrole osób przebywających na zwolnieniach lekarskich, sprawdzając zarówno zasadność wystawienia L4, jak i przestrzeganie zaleceń lekarza. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, takich jak wykonywanie pracy zawodowej lub uczestnictwo w niedozwolonych aktywnościach, ZUS może cofnąć wypłatę zasiłku chorobowego. Pracodawcy również mają prawo wyciągnąć konsekwencje służbowe wobec pracowników, którzy nie stosują się do obowiązujących przepisów.
Źródło/foto: Polsat News
