W obliczu delikatnych relacji polsko-ukraińskich po raz kolejny pojawia się kwestia pamięci o ofiarach rzezi wołyńskiej. Minister kultury i dziedzictwa narodowego, Hanna Wróblewska, stwierdziła w rozmowie z Magdaleną Rigamonti, że „nie oddamy pamięci nikomu”. Jest to stanowienie, które podkreśla, jak istotne jest dla Polaków zachowanie pamięci o tym trudnym epizodzie historycznym. Ukraińcy natomiast mają swoją historię, co także nie umknęło uwadze minister Wróblewskiej.
EKSHUMACJE OFIAR RZEZI WOŁYŃSKIEJ
Pomimo że Wróblewska przyznaje, że nie jest częścią polsko-ukraińskiego zespołu ds. ekshumacji, podkreśla, że zespół jest pod jej nadzorem. Pytana o plany ekshumacyjne, minister informuje, że prace mają na celu stworzenie ogólnych zasad prowadzenia tego typu działań, nie tylko w ramach jednej, konkretnej lokalizacji. „Chcemy, by te operacje trwały i nie ograniczały się do jednego miejsca” – wyjaśnia.
NEGOCJACJE I INTERESY POLITYCZNE
W kontekście ekshumacji dotarliśmy do momentu, w którym oba państwa muszą znaleźć wspólny język. W polskim prawodawstwie za kwestie te odpowiada Ministerstwo Kultury oraz Instytut Pamięci Narodowej, w Ukrainie sytuacja przedstawia się nieco inaczej. Minister Wróblewska zapowiada, że negocjacje są w toku i mają na celu wypracowanie wspólnego protokołu. Jednocześnie podkreśla, że państwo polskie nie zamierza nikomu oddawać pamięci o ofiarach.
EMOCJE A POLITYKA
Hanna Wróblewska nie może zignorować historycznych emocji towarzyszących sprawie. Wspomina, że sama pochodzi z Olsztyna, gdzie żyjе wielu ludzi z Kresów, a także Ukraińcy przesiedleni po II wojnie światowej. W rozmowie odkrywa, jak bardzo zależy jej na tym, by ekshumacje stały się rzeczywistością, a nie tylko aspektem medialnym. „To nie jest sprawa dla mediów, to chodzi o ludzi, którzy po latach chcą pochować swoich bliskich” – zaznacza.
SPÓR O PAMIĘĆ
Minister zaznacza, że każda ze stron ma prawo do godnego pochówku swoich bliskich. Przypomina o wcześniejszych zapowiedziach premiera Kosiniaka-Kamysza oraz Karola Nawrockiego, które wskazywały, że bez zgody Ukrainy na ekshumacje nie ma mowy o wstąpieniu do NATO czy Unii Europejskiej. „Nie komentuję słów polityków, robię swoje” – podsumowuje Wróblewska, wskazując na jej determinację w tym procesie.
W pewnym momencie rozmowy minister przyznaje, że czeka, jaką postawę w przyszłości zajmie Karol Nawrocki, który obiecał nie wykorzystywać tego tematu w kampanii wyborczej, ale już zdążył złamać tą obietnicę. „Wierzę, że wszyscy możemy pracować w jednym kierunku, pomimo różnic” – kończy Wróblewska, pozostawiając otwartą kwestię dalszych kroków w tej afektywnej sprawie.
