Itamar Ben-Gewir zignorował obowiązujące reguły na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie i odprawił tam głośne rytuały modlitewne. Zachowanie izraelskiego ministra wywołało oburzenie w świecie islamu, a także w samej administracji Benjamina Netanjahu. Reakcje na ten incydent pojawiły się również ze strony USA, ONZ i Unii Europejskiej.
Grupa kilkudziesięciu mieszkańców Izraela pod przewodnictwem skrajnie konserwatywnego ministra bezpieczeństwa wewnętrznego, Itamara Ben-Gewirem, udała się we wtorek na Wzgórze Świątynne w Jerozolimie, aby uczcić święto Tisza be-Aw, upamiętniające zburzenie Pierwszej i Drugiej Świątyni Jerozolimskiej.
Poprzez publiczną modlitwę wyznawcy zlekceważyli policyjne zasady dotyczące zachowania się na miejscu o szczególnym znaczeniu zarówno dla Żydów, jak i Muzułmanów.
Mimo wyraźnego sprzeciwu i krytyki ze strony izraelskiego rządu, Ben-Gewir twierdził, że jego polityka zezwala na takie działania. W reakcji stoiąc obok meczetu Al-Aksa i Kopuły na Skale, nawoływał do „pokonania Hamasu” i krzyczał: „Musimy wygrać tę wojnę!”
Biuro premiera Benjamina Netanjahu wydało oświadczenie potępiające incydent wtorkowy. Stwierdzono w nim, że „polityka wobec Wzgórza Świątynnego jest kierowana przez rząd i premiera. Na Wzgórzu Świątynnym nie ma miejsca na jakąkolwiek prywatną politykę konkretnego ministra – ani ministra bezpieczeństwa wewnętrznego, ani innego” – napisano. Zachowanie Ben-Gewira nazwano naruszeniem ustalonego status quo w tej lokalizacji w Jerozolimie.
W odpowiedzi, polityk wydał własne oświadczenie, w którym przekonywał, że Wzgórze Świątynne jest „suwerennym obszarem w stolicy Izraela”. Stwierdził, że polityka ministra bezpieczeństwa wewnętrznego polega na zapewnieniu Żydom wolności wyznania we wszystkich miejscach, włącznie z Wzgórzem Świątynnym.
Ben-Gewir w obliczu krytyki ze strony ONZ, UE, USA oraz izraelskich konserwatystów
Rzecznik ONZ Farhan Haq określił incydent jako „nadmiernie prowokacyjny”. W wydanym oświadczeniu wskazał, że meczet Al-Aksa jest świętym miejscem, które powinno być respektowane przez władze religijne i samego siebie.
Również rzecznik Departamentu Stanu USA, Vedant Patel zajął stanowisko. Zaznaczył, że Stany Zjednoczone popierają utrzymanie „historycznego status quo”, a wszelkie działania zagrażające jego istnieniu są „niedopuszczalne” i szkodzą porozumieniu o zawieszeniu broni pomiędzy Izraelem a Palestyną, co uważane jest za kluczowe i nad którym pracuje się.
Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Josep Borrell stwierdził, że „Unia Europejska stanowczo potępia prowokacje izraelskiego ministra Ben-Gewira”.
Postępowanie Itamara Ben-Gewira spotkało się z krytyką arabskich przywódców. Oprócz tego, oburzenie wyrazili przedstawiciele m.in. Egiptu, Jordanii i Palestyny. Konserwatywni politycy i przedstawiciele rządowej koalicji również skierowali do ministra gorzkie słowa.
Dodatkowo lider opozycji Jair Lapid nazwał incydent elementem „kampanii wyborczej Ben-Gewira” i wskazał, że jego zachowanie „stanowi zagrożenie dla życia obywateli Izraela oraz dla życia naszych żołnierzy i policjantów”. „Ta grupa nieodpowiedzialnych ekstremistów w rządzie próbuje spowodować totalną wojnę regionalną” – napisał.
Wzgórze Świątynne jest kluczowe dla islamu i judaizmu
Komentatorzy zauważyli, że policja nie zareagowała na incydent na Wzgórzu Świątynnym. Mimo, że wydarzenie stanowiło jawne naruszenie przepisów, służby ograniczyły jedynie liczbę osób, które mogły w tym samym czasie odwiedzić to miejsce.
Dziennikarz „Haaretz” Josh Breiner sugeruje, że bierność policji wynika z obaw dowódców o potencjalny wpływ Ben-Gewira na swoje awanse. Twierdzi, że policja jest „w jego rękach”.
Wzgórze Świątynne, w Biblii nazywane wzgórzem Moria, jest jednym z najważniejszych miejsc kultu zarówno dla Żydów, jak i Muzułmanów. Pierwsi upamiętniają tam starożytną Świątynię Jerozolimską, w której przechowywana była Arka Przymierza, natomiast Muzułmanie wierzą, że to miejsce było świadkiem wniebowstąpienia Mahometa.
Muzułmanie modlą się w meczecie Al-Aksa oraz na Kopule na Skale – te miejsca są obok Mekki i Medyny najważniejszymi miejscami kultu w islamie.
Według oficjalnego ustanowionego przez Izrael status quo, muzułmanie mogą, z pewnymi ograniczeniami, odbywać pielgrzymki na Wzgórze Świątynne, a Żydzi mogą odwiedzać je w określonych godzinach, korzystając z konkretnej bramy. Na wzgórzu mogą poruszać się wyłącznie określoną ścieżką, przy asyście policji. Nie powinni się tam modlić, jednak ostatnio policja poluzowała ograniczenia, zezwalając pielgrzymom na „cichą modlitwę”.
Kim jest Itamar Ben-Gewir?
48-letni Itamar Ben-Gewir pełnił funkcję ministra bezpieczeństwa wewnętrznego od grudnia 2022 roku. Jest członkiem rządu oraz liderem skrajnie prawicowej partii Żydowska Siła, która popiera aneksję Zachodniego Brzegu Jordanu, terytorium okupowanego przez Izrael. Ben-Gewir otwarcie opowiada się za deportacją „niepatriotycznych” obywateli, w tym tych, którzy oskarżają izraelskich żołnierzy o popełnianie zbrodni wojennych.
W 2021 roku wywołał ogromną kontrowersję w związku z zarzutami o celowanie w arabów służących jako ochroniarze i żądających od niego przestawienia źle zaparkowanego samochodu. Partia Itamara Ben-Gewira, Żydowska Siła, jest częścią koalicji 37. rządu Izraela, w której obok ugrupowania ministra bezpieczeństwa wewnętrznego znajdują się Likud, Shas, Zjednoczony Judaizm Tory, Religijny Syjonizm i
Źródło/foto: Polsat News
