W Polsce narasta problem związany z ekspansją inwazyjnych gatunków roślin, które dynamicznie rozprzestrzeniają się na rodzimych terenach, zagrażając lokalnej przyrodzie. Według ekspertów, wśród najbardziej niebezpiecznych są takie rośliny jak nawłoć kanadyjska, nawłoć późna oraz hiacynt wodny. Te obce gatunki, często spotykane w uprawach ozdobnych, nie tylko wypierają rodzime rośliny, lecz także powodują poważne zmiany w ekosystemach. Co więcej, ich uprawa jest w Polsce zabroniona i może skutkować wysokimi karami finansowymi.
Specjaliści, w tym dr hab. Ewa Zaraś z Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW), alarmują, że zagrożenie to ma charakter masowy i dotyka coraz większych obszarów. Wzrastające ryzyko dla bioróżnorodności oraz zdrowia ludzi wymaga pilnej reakcji ze strony władz oraz społeczeństwa, aby uniknąć długofalowych i trudnych do odwrócenia skutków dla środowiska naturalnego.
Skala i charakter zagrożenia ze strony inwazyjnych gatunków roślin
Według najnowszych danych z 13 czerwca 2025 roku, inwazyjne gatunki roślin w Polsce rozprzestrzeniają się w sposób masowy i niekontrolowany. Potwierdza to dr hab. Ewa Zaraś z SGGW, wskazując, że problem dotyczy przede wszystkim zielnych roślin, takich jak nawłoć kanadyjska i nawłoć późna. Te gatunki wypierają rodzime rośliny, prowadząc do tworzenia jednolitych monokultur, które zaburzają naturalną strukturę ekosystemów.
Jak podaje farmer.pl, potencjał rozwojowy tych roślin jest bardzo wysoki, co sprawia, że ich obecność powoduje trwałe i głębokie zmiany w środowisku naturalnym. Z kolei portal portalkomunalny.pl informuje, że inwazyjne gatunki obce cechują się szerokim spektrum ekologicznym i zdolnością szybkiego przystosowania do nowych warunków. Ta adaptacyjność daje im przewagę nad rodzimą florą, co jeszcze bardziej potęguje problem wypierania rodzimej roślinności.
Hiacynt wodny – efektowny, lecz nielegalny i niebezpieczny gatunek
Hiacynt wodny to kolejny przykład inwazyjnej rośliny, która powoduje poważne zakłócenia w ekosystemach wodnych. Zarasta powierzchnie zbiorników wodnych, skutecznie wypierając rodzime gatunki roślin. Ponadto sprzyja rozmnażaniu się komarów, co negatywnie wpływa na jakość życia i zdrowie ludzi oraz zwierząt w okolicy.
Jak podaje onet.pl, uprawa hiacynta wodnego w Polsce jest całkowicie nielegalna i grozi za nią grzywna sięgająca nawet miliona złotych. Eksperci ostrzegają, że mimo atrakcyjnego wyglądu tej rośliny, jej hodowla może przynieść poważne konsekwencje prawne i ekologiczne. Wcześniejsze doniesienia onet.pl wskazywały na rosnącą świadomość społeczną dotyczącą zakazu posiadania hiacynta wodnego w ogrodach, co jest ważnym krokiem w walce z rozprzestrzenianiem się tego gatunku.
Konsekwencje ekologiczne i zdrowotne inwazyjnych gatunków roślin
Inwazyjne gatunki roślin powodują znaczące zmiany w krajobrazie, które mogą mieć negatywny wpływ zarówno na zdrowie ludzi, jak i na stabilność ekosystemów. Portal portalkomunalny.pl podkreśla, że obce gatunki często zajmują miejsce rodzimych roślin, które nie potrafią skutecznie przystosować się do zmieniających się warunków klimatycznych. W efekcie dochodzi do utraty bioróżnorodności, co stanowi poważne zagrożenie dla równowagi przyrodniczej.
Dr hab. Ewa Zaraś podkreśla, że pełne skutki rozprzestrzeniania się inwazyjnych gatunków mogą ujawnić się dopiero za jakiś czas, dlatego ważne jest, by nie zwlekać z działaniami ochronnymi. Jak przypomina farmer.pl, gwałtowny rozwój tych roślin powoduje trwałe zmiany w środowisku, które trudno będzie odwrócić. Eksperci zgodnie wskazują, że potrzebne są skuteczne kroki – zarówno prawne, jak i edukacyjne – by powstrzymać dalszą ekspansję inwazyjnych gatunków i zadbać o rodzimą przyrodę.
