Żywa – Bogini Obodrytów
Żywa (łac. Siwa) jest boginią plemienia Obodrytów, Słowian połabskich. Wspomniana została jedynie w Kronice Helmolda z Bozowa, gdzie opisano wzmacnianie się kultu pogańskiego za czasów rządów Niklota.
Etymologia i forma imienia
Imię Żywej występuje w różnych formach w różnych rękopisach:
- Siwa – odpis kopenhaski
- Siwe – odpis lubecki
- Silue – odpis wiedeński
- Synna – odpis szczeciński
Badacze sugerują, że teonim pochodzi od słowiańskiego przymiotnika *Živa, co oznacza 'Żywa’. Imię to występuje w różnych formach w językach słowiańskich, w tym:
- staropołabska: *Živa
- staropolskie: Żywa
- starochorwackie: Živa
- bułgarskie: Жива (Żiwa)
Teonim Żywa mógł pierwotnie funkcjonować jako imię, które później stało się przydomkiem nieznanej bogini. Interpretacje sugerują, że jego znaczenie może odnosić się do życzenia długiego życia lub do cechy 'ta, która jest żywa’. Wiaczesław Iwanow i Władimir Toporow uznali Żywą za epitet bogini Mokoszy, której kult przetrwał po chrystianizacji.
Podsumowanie
Żywa to ważna postać w mitologii Słowian połabskich, reprezentująca ideę życia i płodności. Jej imię i etymologia wskazują na głębokie korzenie w tradycji słowiańskiej, a także na ewolucję jej kultu w kontekście chrystianizacji.
Przypisy
Bibliografia
- Kronika Słowian, Helmold z Bozowa