„`html
Zygmunt Sierakowski – Życiorys
Zygmunt Erazm Gaspar Józef Sierakowski, pseudonim „Dołęga” (1827-1863), był polskim generałem i działaczem niepodległościowym, dowodzącym powstaniem styczniowym na Żmudzi. Urodził się w rodzinie szlacheckiej na Wołyniu. Jego ojciec, Ignacy, poległ w powstaniu listopadowym, a matka to Fortunata z Morawskich.
Sierakowski ukończył gimnazjum w Żytomierzu, a następnie studiował na Uniwersytecie Petersburskim, gdzie zaangażował się w działalność patriotyczną. W 1848 roku został aresztowany przez Rosjan i skazany na areszt wojskowy. Po latach służby wojskowej, w 1861 roku nawiązał kontakt z Ludwikiem Mierosławskim w Paryżu oraz spotkał się z prominentnymi postaciami, takimi jak Giuseppe Garibaldi i Aleksander Herzen.
W 1862 roku, jako kapitan Sztabu Generalnego, zaproponował reformę wojskową, w tym zniesienie kar cielesnych. W 1863 roku, po wybuchu powstania styczniowego, został naczelnikiem wojennym województwa kowieńskiego i dowodził oddziałem na Żmudzi.
Bitwa i Śmierć
W kwietniu 1863 roku Sierakowski odniósł zwycięstwo w bitwie pod Ginietyniami. Jednak w trakcie walki pod Birżami jego oddział został rozbity, a on sam dostał się do rosyjskiej niewoli. Mimo prób interwencji międzynarodowej, został stracony 27 czerwca 1863 roku w Wilnie. Jego ciało zostało pochowane w tajemnicy.
Upamiętnienie
- W 2017 roku odnaleziono miejsce jego pochówku na Górze Zamkowej w Wilnie.
- 22 listopada 2019 roku został pochowany z honorami na cmentarzu Na Rossie w Wilnie.
- Odznaczony Krzyżem Niepodległości z Mieczami w 1933 roku.
- Drewniany krzyż upamiętniający jego śmierć znajduje się na placu Łukiskim w Wilnie.
Rodzina
Sierakowski miał córkę Zygmuntę, która zmarła w wieku dwóch lat. Jego siostrzenicą była ukraińska aktorka Sofija Tobiłewycz.
Bibliografia
- Ćwiek Z., Przywódcy powstania styczniowego. Sześć sylwetek, Warszawa 1963.
- Kieniewicz S., Powstanie Styczniowe, Warszawa 1983.
- Kronika powstań polskich 1795-1944, Warszawa 1994.
„`
