Zygmunt III Waza
Zygmunt III Waza (1566-1632) był królem Polski i wielkim księciem litewskim w latach 1587-1632 oraz królem Szwecji (1592-1599). Jego panowanie przypadło na okres, kiedy Rzeczpospolita osiągnęła swój największy obszar. Był synem Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki, a także ojcem królów Władysława IV i Jana Kazimierza.
Charakterystyka postaci
Zygmunt III Waza był osobą wszechstronnie wykształconą, biegle posługującą się pięcioma językami. Odznaczał się pracowitością, pobożnością oraz talentami artystycznymi. Roztoczył opiekę nad sztuką, gromadząc obrazy i tworząc galerię, a także zajmując się złotnictwem i malarstwem. Był także zainteresowany alchemią.
Objęcie władzy w Rzeczypospolitej
Po śmierci Stefana Batorego w 1586 roku zwołano wolną elekcję, na której Zygmunt III został wybrany królem. Mimo opozycji ze strony Habsburgów, Zygmunt objął tron, a jego elekcja była potwierdzona przez hetmana Jana Zamoyskiego, który pokonał przeciwników.
Herby i tytuły królewskie
- Król Polski
- Wielki książę litewski
- Król Szwedów, Gotów i Wendów
Polityka wyznaniowa
Zygmunt III prowadził politykę sprzyjającą Kościołowi katolickiemu, co doprowadziło do unii brzeskiej z 1596 roku, która stworzyła Kościół unicki. Dążył do współpracy z papiestwem i Habsburgami, co miało znaczenie dla polityki religijnej w Rzeczypospolitej.
Bunty kozackie i interwencje wojskowe
Podczas jego panowania miały miejsce bunty kozackie, które były krwawo tłumione. Zygmunt III zainicjował interwencje w księstwach naddunajskich oraz prowadził wojny z Rosją i Szwecją. Jego rządy były także obciążone konfliktami z Imperium Osmańskim oraz wewnętrznymi sporami politycznymi.
Schyłek panowania
Po śmierci żony, Zygmunt III Waza popadł w depresję i zmarł 30 kwietnia 1632 roku. Został pochowany w katedrze na Wawelu. Jego syn Władysław IV został nowym królem.
Inwestycje i fundacje
- Kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie
- Kaplica Królewska na Wawelu
- Zamek Królewski w Warszawie
- Kościół św. Kazimierza w Wilnie
Genealogia
Zygmunt III był żonaty z Anną i Konstancją Habsburżankami. Miał dwanaścioro dzieci, w tym siedmiu synów i pięć córek.