„`html
Zwójkowate
Zwójkowate (Tortricidae) to rodzina motyli z około 10 900 opisanymi gatunkami, z których blisko 700 ma znaczenie ekonomiczne jako szkodniki roślin. Gąsienice tych motyli prowadzą skryty tryb życia, żerując wewnątrz roślin lub w schronieniach stworzonych z przędzy, zwiniętych liści czy podłoża. Dorosłe motyle są aktywne głównie po południu i wieczorem.
Taksonomia
Rodzina ta należy do nadrodziny Tortricoidea w obrębie Apoditrysia. Badania molekularne potwierdzają jej monofiletyzm. W 2014 roku wyróżniano 1111 rodzajów i 3 podrodziny:
- Tortricinae (np. rodzaj Labidosa)
- Olethreutinae
- Chlidanotinae
Opis
Motyle tej rodziny mają małą głowę z dobrze rozwiniętą ssawką i skrzydłami o rozpiętości od 10 do 36 mm. Przednie skrzydła często mają silnie wygięty brzeg, co jest charakterystyczne dla wielu gatunków. Narządy rozrodcze samców różnią się budową, a pokładełko samic ma płaskie płaty, co jest cechą rodziny.
Biologia
Gąsienice zwójkowatych są zarówno monofagami, jak i polifagami, żerując na różnych roślinach. Przepoczwarczenie odbywa się najczęściej w miejscu żerowania. W Polsce zwójkowate mają od 1 do 3 pokoleń rocznie i są spotykane od lutego do pierwszych przymrozków.
Rozprzestrzenienie
Rodzina ta jest kosmopolityczna. W Polsce stwierdzono 452 gatunki, co czyni ją najliczniejszą rodziną motyli w kraju (stan na 2011 rok).
Znaczenie
Wiele gatunków zwójkowatych uznawane jest za szkodniki w leśnictwie i sadownictwie, co obejmuje 687 gatunków. W Polsce do znanych szkodników należą:
- Owocówka jabłkóweczka – gąsienice żerują w jabłkach
- Zwójka zieloneczka – żerująca na dębach
- Zwójka sosnóweczka (Rhyacionia buoliana) – deformująca pędy sosen
Linki zewnętrzne
„`