Zwierciadło wód podziemnych
Zwierciadło wód podziemnych to linia równowagi ciśnień hydrostatycznych wód gruntowych i atmosferycznych, oddzielająca strefy aeracji i saturacji. Istnieją dwa główne typy zwierciadeł: swobodne i napięte.
Typy zwierciadeł
- Zwierciadło swobodne: Znajduje się poniżej ciśnienia atmosferycznego. Woda może swobodnie się podnosić w strefie aeracji.
- Zwierciadło napięte: Woda znajduje się pod wyższym ciśnieniem niż atmosferyczne, co uniemożliwia jej swobodne podnoszenie się. Jest to spowodowane obecnością warstwy nieprzepuszczalnej nad warstwą wodonośną.
Ciśnienie wywoływane przez nadległe warstwy skalne nazywane jest ciśnieniem piezometrycznym, a jego poziom ilustruje linia ciśnień piezometrycznych, zwana zwierciadłem piezometrycznym.
Rodzaje wód podziemnych
Wody podziemne można klasyfikować w zależności od położenia zwierciadła piezometrycznego:
- Wody subartezyjskie: Zwierciadło piezometryczne znajduje się poniżej powierzchni terenu.
- Wody artezyjskie: Zwierciadło piezometryczne przebiega powyżej powierzchni terenu, co powoduje, że woda samoistnie wypływa po nawierceniu warstwy wodonośnej.
Terminologia geotechniczna
W terminologii geotechnicznej używa się również pojęć takich jak:
- Zwierciadło nawiercone: Zwykle odnosi się do spągu warstwy nieprzepuszczalnej, tożsame z zwierciadłem napiętym.
- Zwierciadło ustalone: Ustala się po nawierceniu zwierciadła nawierconego, tożsame ze zwierciadłem statycznym.
Oznaczanie na mapach
Na mapach hydrogeologicznych stosuje się różne oznaczenia:
- Hydroizobaty: Oznaczają punkty o jednakowej głębokości swobodnego zwierciadła wód podziemnych.
- Hydroizohipsy: Oznaczają punkty o jednakowej wysokości mierzonych od poziomu morza.
- Hydroizopachy: Oznaczają punkty o jednakowej miąższości warstwy wodonośnej.
Podsumowanie
Zwierciadło wód podziemnych jest kluczowym elementem hydrogeologii, a zrozumienie jego typów oraz właściwości jest istotne dla zarządzania zasobami wodnymi.
Przypisy
Bibliografia
Informacje dotyczące hydrogeologii i wód podziemnych.
