Związek Literatów Polskich (ZLP) to organizacja zrzeszająca pisarzy, w tym eseistów, krytyków i tłumaczy literatury pięknej.
Cele statutowe
ZLP ma na celu wspieranie działalności twórczej swoich członków oraz ochronę ich praw zawodowych.
Historia
ZLP powstał jako kontynuacja Związku Zawodowego Literatów Polskich, założonego w 1920 roku przez Stefana Żeromskiego. Po przerwie okupacyjnej, organizacja została reaktywowana we wrześniu 1944 roku w Lublinie. W styczniu 1949 roku przyjęto obecną nazwę. W okresie socrealizmu ZLP zapewniał przywileje pisarzom lojalnym wobec władzy, co przyczyniło się do rozwoju środowiska dysydenckiego w latach 60. W 1981 roku, po wprowadzeniu stanu wojennego, działalność ZLP została zawieszona, a w 1983 roku rozwiązano organizację.
Reaktywcja w 1983
W 1983 roku z inicjatywy władz powstał nowy związek o tej samej nazwie, zwany ironicznie „neo-zlep”. Wprowadzono nowe kryteria przyjęcia członków, co wykluczyło wielu dawnych członków. Po 1989 roku, wielu byłych opozycjonistów utworzyło Stowarzyszenie Pisarzy Polskich.
Prezesi ZLP po II wojnie światowej
- 1944–1945: Julian Przyboś
- 1945–1946: Jarosław Iwaszkiewicz
- 1946–1947: Kazimierz Czachowski
- 1947–1949: Jarosław Iwaszkiewicz
- 1949–1956: Leon Kruczkowski
- 1956–1959: Antoni Słonimski
- 1959–1980: Jarosław Iwaszkiewicz
- 1980–1983: Jan Józef Szczepański
- 1983–1986: Halina Auderska
- 1986–1989: Wojciech Żukrowski
- 1989–2003: Piotr Kuncewicz
- Od 2003: Marek Wawrzkiewicz
Oddziały ZLP
ZLP posiada liczne oddziały w miastach takich jak Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Kalisz, Kielce, Koszalin, Kraków, Lublin, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Wrocław oraz Zielona Góra. Każdy oddział organizuje własne wydarzenia, konkursy literackie oraz współpracuje z lokalnymi instytucjami.
Podsumowanie
Związek Literatów Polskich odgrywa kluczową rolę w polskim życiu literackim, wspierając pisarzy i promując twórczość literacką. Po historycznych zawirowaniach, ZLP kontynuuje swoją działalność, adaptując się do zmieniających się warunków społeczno-politycznych.