„`html
Zwiad Gamsachurdia
Zwiad Gamsachurdia (31 marca 1939 – 31 grudnia 1993) był gruzińskim politykiem i pierwszym prezydentem Gruzji wybranym w wolnych wyborach. Pochodził z Tbilisi i był synem znanego pisarza Konstantina Gamsachurdii.
Życiorys
Gamsachurdia był filologiem, a jego działalność polityczna rozpoczęła się w latach 50. XX wieku, kiedy to został aresztowany za antykomunistyczną agitację. W 1976 roku dołączył do Grupy Helsińskiej, a po jej rozbiciu przez KGB publikował w samizdacie. Jego zaangażowanie w ruch opozycyjny wzrosło podczas pieriestrojki, kiedy to stał się jednym z liderów gruzińskiej opozycji antyradzieckiej.
Prezydentura
Objęcie urzędu
14 listopada 1990 roku Gamsachurdia został przewodniczącym Rady Najwyższej Gruzińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. 9 kwietnia 1991 roku Gruzja ogłosiła niepodległość, a pięć dni później Gamsachurdia został pierwszym prezydentem, uzyskując 86,41% głosów w wyborach.
Polityka
W swojej polityce Gamsachurdia promował hasła nacjonalistyczne i dążył do uniezależnienia Gruzji od Rosji. Wspierał Gruziński Kościół Prawosławny i dążył do ograniczenia praw mniejszości narodowych. Jego styl rządzenia z czasem przybrał autorytarny charakter, co doprowadziło do wzrostu opozycji.
Odsunięcie od władzy
W wyniku rosnącej opozycji, w tym dymisji premiera Tengiza Sigui, w 1991 roku zaczęły się protesty przeciwko Gamsachurdi. Władze w Gruzji zostały poddane presji, a w grudniu 1991 roku doszło do walk ulicznych. 4 stycznia 1992 roku Gamsachurdia zbiegł z Tbilisi do Armenii, a następnie do Czeczenii, gdzie nie uznał nowego rządu.
Powrót i śmierć
Latem 1993 roku Gamsachurdia wrócił do Gruzji, próbując zorganizować ruch oporu przeciwko rządowi Eduarda Szewardnadze. Jego działania zakończyły się niepowodzeniem, a 31 grudnia 1993 roku zmarł w Dżichaskari. Przyczyny jego śmierci są niejasne i obejmują spekulacje o samobójstwie lub morderstwie.
Dziedzictwo
Gamsachurdia został pośmiertnie odznaczony tytułem Narodowego Bohatera Gruzji w 2013 roku.
„`
