Zurwan – Bóstwo Nieskończonego Czasu
Zurwan, znany także jako Zerwan, to bóstwo związane z koncepcją nieskończonego czasu, czczone w starożytnej Persji, jeszcze przed nadejściem zoroastryzmu. Jego nazwa pochodzi od staroperskiego wyrażenia „zerwan akarana”, co oznacza „czas nieograniczony” lub „wieczność”.
Historyczne Ślady Kultu
Pierwsze wzmianki o Zurwanie pochodzą z babilońskich tabliczek z XV wieku p.n.e. Uważa się, że bóstwo to było czczone przez ludy osiadłe, które dostrzegały w nim symbol zmian zachodzących w naturze, takich jak pory roku czy fazy Księżyca.
Zurwanizm w Persji
W okresie panowania Partów, Zurwan stał się najwyższym bóstwem religii zwanej zurwanizmem, która zyskała popularność w kręgach intelektualnych. W tym czasie łączono pojęcie nieskończonego czasu z nieskończoną przestrzenią, co odnosiło się do bóstwa Waju.
Mit o Narodzinach
Jednym z najważniejszych mitów związanych z Zurwanem jest opowieść o narodzinach Ahury i Arymana. Zgodnie z tą legendą, Zurwan, czując się osamotniony w pustym świecie, złożył z siebie ofiarę, która miała trwać wiecznie. Po długim czasie zwątpienia urodził dwóch synów: Ormuzda, który był owocem jego ofiary, oraz Arymana, który był wynikiem jego zwątpienia. Zurwan podzielił czas panowania synów na okresy trwające po 3 tysiące lat.
Zurwan w Zoroastryzmie
W zoroastryzmie Zurwan postrzegany jest jako geniusz czasu, który podlega Ahurze. Jego rola w tej religii pokazuje ewolucję wierzeń od monizmu do dualizmu.