Żółwiakowate (Trionychidae)
Żółwiakowate, znane również jako żółwiaki lub żółwie trójpazurzaste, to rodzina gadów z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. Obejmuje niektóre z największych współczesnych słodkowodnych żółwi, które występują w Ameryce Północnej, Afryce, Azji i na Nowej Gwinei.
Ewolucja i cechy charakterystyczne
Najstarsze żółwiaki pochodzą z wczesnej kredy, a ich obecność w Ameryce Północnej datowana jest na późną część kredy. Charakteryzują się trzema palcami połączonymi błoną pławną, co jest odzwierciedlone w ich nazwie (Trionychidae). Pancerz żółwiaków ma kolor zbliżony do podłoża, co sprzyja kamuflażowi. Samice są zazwyczaj większe od samców.
Największym współczesnym przedstawicielem rodziny jest żółw Cantora z południowej Azji. Żółwiaki są przystosowane do wodnego trybu życia, nie mają języka co zmusza je do połykania pokarmu pod wodą. Ich dieta składa się głównie z ryb, skorupiaków, ślimaków i płazów.
Znaczenie kulinarne
Mięso żółwiaków jest uważane za przysmak w wielu krajach, zwłaszcza w Azji. W Chinach żółwiak chiński jest najczęściej spożywany i ceniony w lokalnej kuchni. Hodowla tego gatunku na potrzeby konsumpcyjne rozwinęła się już w XIX wieku.
W odpowiedzi na rosnący popyt w latach 90. XX wieku, ceny mięsa żółwiaka chińskiego wzrosły, jednak nowe hodowle przyczyniły się do stabilizacji cen. W 2009 roku wprowadzono regulacje ograniczające liczbę zabijanych żółwi, a także zakazy polowań na niektóre gatunki.
Podział systematyczny
Rodzina Trionychidae obejmuje następujące rodzaje:
- Amyda
- Apalone
- Chitra
- Cyclanorbis
- Cycloderma
- Dogania (jedyny przedstawiciel: Dogania subplana)
- Lissemys
- Nilssonia
- Palea (jedyny przedstawiciel: Palea steindachneri)
- Pelochelys
- Pelodiscus
- Rafetus
- Trionyx (jedyny przedstawiciel: Trionyx triunguis)
I kilka rodzajów wymarłych, w tym Derrisemys.
