Znak nawigacyjny
Znak nawigacyjny to urządzenie lub budowla, która wskazuje bezpieczną drogę uczestnikom ruchu wodnego lub lotniczego. Musi być oznaczony na mapie nawigacyjnej oraz opisany w dokumentach pomocniczych, takich jak locja.
Zastosowanie znaków nawigacyjnych
Znaki nawigacyjne są istotne dla zapewnienia bezpiecznej żeglugi, oznaczając mielizny, wraki i inne przeszkody, a także wyznaczając tor wodny. Ułatwiają pokonywanie wąskich przejść i podejść do portu. W Polsce stosuje się Oznakowanie Morskie System IALA (Region A). Wykorzystuje się zarówno obiekty stworzone specjalnie do nawigacji, jak i dobrze widoczne budowle, takie jak kościoły, wieże czy naturalne formacje terenu, które mogą służyć jako punkty orientacyjne.
Dla lotnictwa znakami nawigacyjnymi są m.in. radiolatarnie oraz światła na kominach.
Rodzaje znaków nawigacyjnych
Ze względu na konstrukcję znaki dzielimy na:
- Znaki stałe: umiejscowione na lądzie lub wbudowane w dno, z częścią wystającą ponad wodę (np. latarnie morskie).
- Znaki pływające: zakotwiczone w określonych miejscach (np. pławy).
System IALA wyróżnia sześć rodzajów znaków:
- Znaki boczne: oznaczają prawe i lewe strony toru wodnego.
- Znaki kardynalne: wskazują, gdzie znajduje się najgłębsza woda.
- Znaki odosobnionego niebezpieczeństwa: umieszczane nad małymi przeszkodami w żeglownych wodach.
- Znaki bezpiecznej wody: wskazują, że woda wokół znaku jest żeglowna.
- Znaki specjalne: informują o specjalnych rejonach lub obiektach.
- Znaki tymczasowej pławy wrakowej: wskazują nowe wraki, które nie mają jeszcze stałych oznaczeń.
Podział według roli oznakowania
- Znaki namiarowe: umożliwiają określenie pozycji jednostki na akwenie.
- Znaki ostrzegawcze: wskazują na niebezpieczeństwa nawigacyjne.
- Znaki graniczne: określają granice akwenów.