Złota Ryba (Dorado)
Złota Ryba (łac. Dorado) to 72. co do wielkości gwiazdozbiór w niebie południowym, który jest istotny dzięki obecności Wielkiego Obłoku Magellana, jednej z największych galaktyk satelitarnych naszej Galaktyki. Z Polski gwiazdozbiór nie jest widoczny, a dostrzegalnych gwiazd jest około 20.
Pochodzenie nazwy
Nazwa „Złota Ryba” pochodzi od obserwacji holenderskich nawigatorów, którzy jako pierwsi zidentyfikowali gwiazdy tej konstelacji. W 1598 roku Petrus Plancius wprowadził ją do swojego atlasu, a Johann Bayer w 1603 roku opisał ją w Uranometrii. Zmieniające się nazwy, takie jak miecznik, nie wpłynęły na układ gwiazd w konstelacji.
Gwiazdy Złotej Ryby
W konstelacji Złotej Ryby wyróżniają się następujące gwiazdy:
- α Dor: typ A0 V, jasność 3,30m, odległość 176 lat świetlnych.
- β Dor: cefeida o jasności zmiennej między 3,4 a 4,1, odległa o 1040 lat świetlnych.
- R Doradus: nieregularny czerwony olbrzym, zmieniający jasność z okresem 338 dni.
Interesujące obiekty
W Złotej Rybie znajduje się wiele interesujących obiektów, w tym:
- Wielki Obłok Magellana: galaktyka satelitarna Drogi Mlecznej, widoczna gołym okiem, leżąca 170 000 lat świetlnych od Ziemi.
- Mgławica Tarantula (NGC 2070): fabryka gwiazd, największa mgławica w LMC, o średnicy 1000 lat świetlnych.
- NGC 2080: mgławica emisyjna, nazywana „głową ducha”, z regionami formowania gwiazd.
- NGC 1566: Galaktyka Hiszpańska Tancerka, widoczna przez teleskop.
- NGC 1549 i NGC 1553: jasne galaktyki soczewkowate widoczne w jednym polu widzenia.
Supernowa 1987 A
W lutym 1987 roku w Wielkim Obłoku Magellana wybuchła supernowa, która osiągnęła jasność 3,0m i była widoczna gołym okiem przez 10 miesięcy.