Złota Bulla Beli IV
Złota Bulla Beli IV to dokument wydany w 1267 roku przez królów Węgier, Beli IV i Stefana V. Był to przywilej szlachecki, który ograniczał władzę króla na rzecz magnatów i wprowadzał podział na stan magnacki oraz stan szlachecki.
Dokument przyznawał szlachcie szereg praw związanych z samorządem, w tym w ramach komitatów, ale jednocześnie uzależniał ją od magnaterii. Złota Bulla Beli IV jest często porównywana do angielskiej Magna Charta Libertatum, ponieważ stanowiła fundament praw i wolności rycerstwa oraz możnowładztwa węgierskiego.
Kluczowe postanowienia Złotej Bulli
- Możliwość wypowiedzenia posłuszeństwa królowi w przypadku naruszenia prawa.
- Zapewnienie wolności od podatków.
- Nietykalność osobista szlachty.
- Wpływ na obsadę urzędów ziemskich.
- Kontrola nad rządami poprzez corocznie zwoływany sejm.
- Zakaz nadawania ziemi i urzędów cudzoziemcom.
Złota Bulla Beli IV, traktowana jako potwierdzenie wcześniejszej Złotej Bulli ojca Beli IV z 1222 roku, miała istotne znaczenie w historii Węgier, kształtując relacje między królem a szlachtą. Dokument ten wprowadził istotne zmiany w systemie rządów oraz w strukturze społecznej kraju.
