Zivilgefangenenlager Neufahrwasser
Obóz dla jeńców cywilnych w Nowym Porcie, znany jako Zivilgefangenenlager Neufahrwasser, był jednym z niemieckich obozów przejściowych utworzonych przez III Rzeszę po wybuchu II wojny światowej. Funkcjonował od września 1939 do marca 1940.
Historia
Oboz został zorganizowany w kompleksie byłych pruskich koszar artylerii, które w latach 1883–1885 zbudowano w Nowym Porcie. Przed wojną, od 1922 roku, budynki te były w rękach polskich i pełniły różne funkcje, w tym szkoły i świetlice.
1 września 1939 roku, przed atakiem na Westerplatte, obiekt został zajęty przez niemieckie siły, a polscy mieszkańcy w dużej części zostali aresztowani. Od 7 września w obozie ulokowano Komendanturę Obozów Jenieckich Gdańsk, na czele której stał SS-Obersturmbannführer Max Pauly. W kolejnych miesiącach do obozu trafiali więźniowie z różnych miejsc, a liczba osób, które przeszły przez oboz, wyniosła około 10.000. W szczytowym momencie przebywało tam około 3.000 osób, a dodatkowe kilkaset pracowało w okolicznych gospodarstwach rolnych.
W lutym 1940 roku rozpoczęto przenoszenie więźniów do obozu Stutthof, a Komendantura Obozów Jenieckich Gdańsk również została przekształcona i przeniesiona do Stutthofu.
Komendanci obozu Neufahrwasser
- Wrzesień – grudzień 1939: SS-Hauptsturmführer Franz Christoffel
- Grudzień 1939 – marzec 1940: SS-Obersturmführer Erich Gust
Podsumowanie
Zivilgefangenenlager Neufahrwasser był miejscem brutalnych represji wobec polskich obywateli w początkowym okresie II wojny światowej. Obozy takie, jak Neufahrwasser, stały się symbolem zbrodni niemieckich w regionie Gdańska.
