Zimna wojna
Zimna wojna to okres rywalizacji ideologicznej, politycznej, wojskowej i gospodarczej między blokiem wschodnim, reprezentowanym przez ZSRR i jego satelitów, a blokiem zachodnim, skupionym wokół Stanów Zjednoczonych i NATO, trwający od 1947 do 1991 roku. Konflikt rozpoczął się po II wojnie światowej z powodu dążeń ZSRR do rozszerzenia swojej strefy wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej.
Geneza konfliktu
Przyczyny zimnej wojny sięgają napięć z okresu przed II wojną światową, kiedy ZSRR i zachodnie mocarstwa nie ufały sobie nawzajem. Po wojnie, podczas konferencji w Jałcie i Poczdamie, nastąpiły spory o przyszłość Europy. ZSRR dążył do zwiększenia swojego bezpieczeństwa, co skutkowało ingerencją w sprawy państw sąsiednich.
Wydarzenia kluczowe
- Blokada Berlina (1948-1949) – próba ZSRR zablokowania dostaw do Berlina Zachodniego.
- Kryzys kubański (1962) – konflikt dotyczący rozmieszczenia radzieckich rakiet na Kubie.
- Interwencja w Czechosłowacji (1968) – stłumienie Praskiej Wiosny przez wojska Układu Warszawskiego.
Zmiany i zakończenie zimnej wojny
W 1985 roku Michaił Gorbaczow wprowadził reformy, które zliberalizowały gospodarkę ZSRR. W 1989 roku doszło do upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej, a w 1991 roku ZSRR rozpadł się. Zimna wojna zakończyła się, a Stany Zjednoczone stały się jedynym supermocarstwem.
Skutki zimnej wojny
Okres zimnej wojny doprowadził do znacznych strat ludzkich i finansowych. USA wydały na cele wojskowe około 8 bilionów USD. Po zakończeniu zimnej wojny wiele krajów, w tym te z bloku wschodniego, przeszło na gospodarkę kapitalistyczną, co zmieniło układ sił na świecie.
