„`html
Zielkowo – Informacje ogólne
Zielkowo to wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa olsztyńskiego.
Historia
Zielkowo zostało założone w XIV wieku na prawie chełmińskim. Początkowo obszar wsi wynosił 30 włók, z czego 3 włóki były w rękach sołtysa. W XVI i XVII wieku wieś należała do dóbr biskupów chełmińskich. Istniały tutaj karczma oraz młyn, którego właścicielem od 1672 roku był Marcin Krauze.
Po rozbiorach Polski Zielkowo przeszło pod władzę króla Prus. W 1872 roku wieś dotknął pożar, który zniszczył 27 zagród. W 1885 roku zamieszkiwało tu 514 osób, a w 1928 roku liczba ta wynosiła 510. W okresie międzywojennym wieś była przygraniczna, granica przebiegała wzdłuż rzeki Drwęcy.
Zielkowo było częścią gminy Rożental, a akta mieszkańców prowadzone były w Urzędzie Stanu Cywilnego w Rożentalu. Szkoła powstała w 1822 roku, a budynek zachował się do dziś, jednak obecnie mieści lokale mieszkalne. W 1921 roku stacjonowała tu placówka 13 batalionu celnego, a później Straży Granicznej.
Podczas II wojny światowej bogatsi mieszkańcy zostali wywłaszczeni i osadzeni w obozach, a ich gospodarstwa zajęły rodziny niemieckie z Besarabii. Wieś należy do parafii św. Jakuba Apostoła w Kazanicach, a także funkcjonuje tutaj jednostka ochotniczej straży pożarnej.
Historyczne budowle
- Ruiny młyna
- Stara drewniana chata chłopska z XIX wieku, kryta trzciną
- Stare domy ceglane z XIX wieku, tzw. gburów
- Kapliczka z XIX wieku
- Pałacyk leśniczego, tzw. Placówka
- Budynek szkoły z XIX wieku
Podsumowanie
Zielkowo to wieś o bogatej historii, sięgającej XIV wieku. Jej rozwój związany był z przynależnością do biskupów chełmińskich oraz późniejszymi wydarzeniami, które wpłynęły na życie mieszkańców. Dziś wieś zachowuje swoje historyczne budowle, stanowiące cenną część lokalnego dziedzictwa.
„`
