Zespół napięcia przedmiesiączkowego (ZNP)
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (ZNP), znany także jako PMS (ang. premenstrual syndrome), to zespół objawów fizycznych, emocjonalnych i psychicznych, który występuje u kobiet w okresie przed menstruacją, zazwyczaj od kilku do kilkunastu dni. Objawy mogą także towarzyszyć na początku menstruacji.
Epidemiologia
Szacuje się, że ZNP dotyka od 20% do 32% kobiet w wieku reprodukcyjnym.
Przyczyny
Przyczyny ZNP nie są do końca poznane, ale przypuszcza się, że mają związek z zaburzeniami hormonalnymi, zwłaszcza z nadprodukcją estrogenów i niedoborem progestagenów pod koniec cyklu miesiączkowego. Badania sugerują, że endogenne metabolity progesteronu wpływają na centralny układ nerwowy. Dodatkowo, czynniki genetyczne mogą zwiększać ryzyko wystąpienia ZNP, zwłaszcza w przypadku bliźniaków jednojajowych.
Objawy
W literaturze opisano około 150 objawów związanych z ZNP. Najczęstsze z nich to:
- rozdrażnienie
- huśtawki nastrojów
- depresja
- problemy z koncentracją
- zmęczenie
- zmiany apetytu
- bóle głowy i pleców
- uczucie puchnięcia
- wzrost masy ciała
- pogorszenie koordynacji ruchów
Leczenie
Możliwe metody leczenia ZNP obejmują:
- dieta bogata w witaminy
- leki moczopędne, np. spironolakton
- leki uspokajające
- leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI
- estradiol podawany przezskórnie
- progesteron w tabletkach
Podsumowanie
Zespół napięcia przedmiesiączkowego to istotny problem zdrowotny, który wpływa na jakość życia wielu kobiet. Zrozumienie jego przyczyn oraz objawów jest kluczowe dla efektywnego leczenia i wsparcia osób dotkniętych tym zespołem.
