Zespół Klinefeltera
Zespół Klinefeltera (ang. Klinefelter syndrome) to grupa chorób spowodowanych obecnością dodatkowego chromosomu X w komórkach organizmu mężczyzny, co prowadzi do różnych objawów klinicznych. Najczęstszy kariotyp związany z tym zespołem to 47,XXY, a jego częstość występowania szacuje się na 1:500 noworodków płci męskiej.
Historia
Zespół został po raz pierwszy opisany w 1942 roku przez Harry’ego Klinefeltera, Edwarda Reifensteina i Fullera Albrighta. Początkowo uważano go za schorzenie endokrynologiczne, jednak wraz z postępami w genetyce, odkryto jego chromosomalne podłoże.
Etiologia
Zespół Klinefeltera najczęściej spowodowany jest dodatkowym chromosomem X. Możliwe kariotypy to:
- 47,XXY – 80% przypadków
- 48,XXXY
- 48,XXYY
- 49,XXXXY
- 46,XY/47,XXY (mozaicyzm) – około 15%
Nondysjunkcja w mejozie lub mitozie jest najczęstszą przyczyną tej aberracji chromosomalnej.
Epidemiologia
Częstość występowania zespołu Klinefeltera w populacji męskiej wynosi 1:500. Warianty z większą liczbą chromosomów X (np. 48,XXYY) występują rzadziej, od 1:17.000 do 1:50.000 noworodków.
Objawy
Objawy zespołu obejmują:
- Ginekomastię
- Azoospermię i niepłodność
- Obniżony poziom testosteronu
- Nieprawidłowe dojrzewanie płciowe
- Możliwe zaburzenia psychiczne i trudności w nauce
Rozpoznanie i różnicowanie
Rozpoznanie opiera się na analizie kariotypu. W przypadku prawidłowego kariotypu konieczna jest dalsza diagnostyka, aby wykluczyć mozaicyzm lub inne zespoły genetyczne.
Leczenie
Podstawą leczenia zespołu Klinefeltera jest dożywotnia substytucja testosteronu, która powinna być rozpoczęta w okresie pokwitania.
Powikłania
Pacjenci z tym zespołem mają znacznie zwiększone ryzyko nowotworów, w tym nowotworów germinalnych oraz raka sutka.
Klasyfikacja ICD10
W klasyfikacji ICD10 zespół Klinefeltera jest oznaczany jako Q98.0.