„`html
Żelazna Góra
Żelazna Góra, niem. Eisenberg, to wieś w Polsce, zlokalizowana w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Braniewo.
Historia
Wieś została założona w 1308 roku przez komtura Bałgi Henryka von Eisenburg, który nadał jej nazwę od swojego nazwiska. Zorganizował również urząd leśny, zarządzający dużym obszarem puszczy natangijskiej. Po 1470 roku urząd ten został przeniesiony do Piel. W wyniku działań wojennych w marcu 1945 roku wieś została niemal całkowicie zniszczona.
W 1945 roku Żelazna Góra została włączona do okręgu mazurskiego, a od 1946 roku należała do województwa olsztyńskiego. W latach 1975–1998 administracyjnie przynależała do województwa elbląskiego.
Kościół
Gotycki kościół w Żelaznej Górze, zbudowany w pierwszej połowie XIV wieku, wzniesiono z kamienia i cegły. Posiada wydłużone prezbiterium oraz wieżę, której górna kondygnacja została nadbudowana drewnem. Ściany nawy charakteryzują się naprzemiennie przebijanymi blendami i oknami. Przed 1525 rokiem parafia należała do archiprezbiteratu braniewskiego. Po II wojnie światowej parafię katolicką w Żelaznej Górze reaktywowano w 1962 roku, a ruiny kościoła udało się uratować. W latach 1994–1999 świątynia została odbudowana dzięki staraniom księdza Tadeusza Brandysa.
Bibliografia
- Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn, 1978.
„`
