„`html
Zdzisław Aleksander Peszkowski
Zdzisław Aleksander Peszkowski herbu Jastrzębiec (23 sierpnia 1918 – 8 października 2007) był polskim prezbiterem katolickim, doktorem filozofii, kapelanem Jana Pawła II oraz harcmistrzem. Był również rotmistrzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i kapelanem „Rodzin Katyńskich”.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Pochodził z rodziny szlacheckiej, urodził się w Sanoku. Uczył się w Państwowym Gimnazjum Męskim im. Królowej Zofii, gdzie był aktywny w ruchu harcerskim, pełniąc liczne funkcje. Został podchorążym kawalerii Wojska Polskiego przed II wojną światową.
II wojna światowa
Podczas kampanii wrześniowej 1939 dowodził plutonem, a po wzięciu do niewoli przez Sowietów w Pomorzanach, uniknął katyńskiego mordu. Przeszedł przez oboz jeniecki w Kozielsku, a następnie został przeniesiony do Griazowca, gdzie doczekał się utworzenia Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Dowodził kompanią w 1 Pułku Ułanów Krechowieckich i organizował działania harcerskie.
Na emigracji
Po wojnie osiedlił się w Anglii, gdzie studiował filozofię i teologię. Po przyjęciu święceń kapłańskich w Detroit, został profesorem teologii i literatury polskiej oraz Naczelnym Kapelanem ZHP. Angażował się w działalność społeczną i patriotyczną, m.in. jako prezes Polish American Historical Association.
Po powrocie do Polski
W 1989 roku wrócił do Polski. Jako kapelan Rodzin Katyńskich uczestniczył w ekshumacjach ofiar zbrodni katyńskiej. Był orędownikiem pamięci o ofiarach, organizując działania na rzecz upamiętnienia zbrodni katyńskiej. W 1995 roku ogłosił Rok Katyński.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1983)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1990)
- Medal Polonia Mater Nostra Est (1997)
- Złoty Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2006)
Upamiętnienie
Jest patronem wielu instytucji, szkół oraz fundacji, które kontynuują jego działalność na rzecz pamięci o zbrodni katyńskiej i harcerstwa. W Sanoku odsłonięto pomnik oraz tablice pamięci jego imienia.
Wybrane publikacje
- Madonna poetów. Antologia współczesnej polskiej poezji Maryjnej (1966)
- I ujrzałem doły śmierci. Charków – Miednoje – Katyń (1993)
- Pamięć Golgoty Wschodu (2000)
„`
This reformulated text summarizes the important information about Zdzisław Peszkowski while maintaining a professional and organized structure.
