Żdżary
Żdżary (daw. Zdziary) to wieś położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Czarna. Historycznie wieś miała swoje korzenie w powiecie pilzneńskim w XVI wieku i w latach 1975–1998 była częścią województwa tarnowskiego.
Historia
Pierwotna nazwa wsi, Zdziary, oznacza żwir lub rumowisko skalne, co odnosi się do lokalnych gleb. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1416 roku z Ksiąg Ziemskich Pilzneńskich. Do połowy XVI wieku wieś należała do rodu Gryfitów, a jej rozwój związany był z eksploatacją darniowych rud żelaza przez rudników. W połowie XVI wieku właścicielem stał się hetman Jan Tarnowski, a wieś przez lata zmieniała właścicieli.
Po pierwszym rozbiorze w 1772 roku Żdżary znalazły się w granicach cesarstwa Austrii, gdzie pozostały aż do końca I wojny światowej. Miejscowość miała również tragiczny udział w „rzezi galicyjskiej”, odgrywając istotną rolę w tych wydarzeniach.
Ważnym momentem w historii wsi była noc z 14 na 15 sierpnia 1944 roku, gdy na polach Żdżar rozbił się aliancki samolot, który niósł pomoc powstańcom warszawskim. Samolot, angielski bombowiec z dywizjonu 178 RAF, został trafiony przez niemiecką artylerię. W katastrofie zginęła siedmioosobowa załoga, w tym pięciu Anglików oraz dwóch obywateli RPA. Miejsce katastrofy upamiętnia głaz, a lokalna szkoła, która nosi imię Lotników Brytyjskich, dba o pamięć o tym wydarzeniu oraz utrzymuje kontakty z ambasadą brytyjską w Warszawie.
Integralne części wsi
- Nie wymienione w szczegółach integralne części wsi.
Bibliografia
- D. Bogusławski, Kartki z dziejów wsi Żdżary
Linki zewnętrzne
- Informacje o wsi w Kategoriach historycznych.
Żdżary to wieś o bogatej historii, która odzwierciedla zmiany polityczne i społeczne w regionie, a jej mieszkańcy przez wieki odegrali istotną rolę w lokalnych wydarzeniach.