Zbawienie
Zbawienie to akt uwolnienia od niekorzystnych stanów, szczególnie ważny w chrześcijaństwie i judaizmie. Oznacza wybawienie ludzi przez Boga.
Judaizm
W Starym Testamencie zbawienie odnosi się zarówno do aspektów duchowych, jak i historycznych wydarzeń, takich jak wyzwolenie Izraelitów z Egiptu oraz po zakończeniu niewoli babilońskiej. Zbawienie Żydów jest ściśle związane z postacią Mesjasza.
Chrześcijaństwo
Soteriologia to dział teologii dotyczący zbawienia. W katolicyzmie zbawienie jest rozumiane jako przywrócenie jedności z Bogiem poprzez Jezusa Chrystusa, który umarł i zmartwychwstał dla zbawienia ludzkości. Zbawienie to łaska, która wymaga współpracy człowieka.
Jezus Chrystus
Jezus, jako Syn Boży, jest centralną postacią w koncepcji zbawienia. Jego imię oznacza „Jahwe zbawieniem”, a tytuł „Chrystus” wskazuje na jego rolę jako Pomazańca, który ma wybawić ludzi od grzechu.
Historia doktryny
Wiara w Jezusa jako Zbawiciela była potwierdzana w nauczaniu Kościoła, w tym:
- Sobór nicejski I (325) – pierwsza kodyfikacja wyznania wiary.
- XIX Sobór trydencki (1547) – systematyzacja doktryny o usprawiedliwieniu.
- Dominus Iesus (2000) – deklaracja o zbawczej roli Jezusa i Kościoła.
Protestantyzm
W protestantyzmie zbawienie postrzegane jest jako dar łaski Bożej, dostępny przez wiarę. Kluczowe zasady to:
- sola gratia – tylko łaska.
- sola fide – tylko wiara.
- solus Christus – tylko Chrystus.
Prawosławie
Prawosławie widzi zbawienie jako proces dotyczący wspólnoty wiernych, koncentrując się na pojęciu przebóstwienia i zbawienia całej natury.
Świadkowie Jehowy
Świadkowie Jehowy wierzą, że zbawienie jest dostępne dzięki wierze w Jezusa oraz praktykom takim jak chrzest i skrucha. Uważają, że wiara wymaga ciągłej pracy.
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich
Kościół mormonów ma swoją własną koncepcję zbawienia, różniącą się od innych tradycji chrześcijańskich.
Buddyzm
W buddyzmie zbawienie to wyzwolenie z niewiedzy, a nie interwencja zbawiciela. Stan „Doskonałego Oświecenia” jest celem, który osiąga się przez zrozumienie i praktykę.
Zbawienie w innych kulturach
- W hinduizmie moksza jest etymologicznym odpowiednikiem zbawienia, ale nie wymaga koncepcji boga.
- W starożytnej Grecji wybawiciele (soter) to bogowie i władcy, którzy ratowali miasta, niekoniecznie w kontekście zbawienia duchowego.
