Zawór silnikowy
Zawór silnikowy to kluczowy element silnika spalinowego tłokowego, znajdujący się w głowicy silnika (w silnikach górnozaworowych) lub w bloku silnika (w silnikach dolnozaworowych). Odpowiada za regulację przepływu powietrza, mieszanki paliwowo-powietrznej oraz spalin.
Rodzaje zaworów
Zawory dzielą się na dwa główne typy:
- Zawory ssące (dolotowe) – otwierają się, aby zassać mieszankę paliwowo-powietrzną do cylindra.
- Zawory wydechowe (wylotowe) – otwierają się, aby uwolnić spaliny z cylindra.
Temperatura pracy
Maksymalna temperatura pracy zaworów wynosi:
- Zawory ssące: 450-550 °C
- Zawory wydechowe: do 750 °C
Zawory ssące są schładzane świeżym ładunkiem, podczas gdy wydechowe są narażone na działanie spalin.
Budowa i działanie
Zawór ssący otwiera się w odpowiednim momencie cyklu ssania, aby umożliwić napełnienie cylindra mieszanką paliwowo-powietrzną. Po napełnieniu następuje jego zamknięcie, co umożliwia sprężenie mieszanki. Zawór wydechowy otwiera się, aby usunąć rozprężone gazy po suwie pracy, a następnie również się zamyka.
Zawory ssące mają większe średnice od wydechowych, co sprzyja zwiększeniu masy ładunku i mocy silnika. W silnikach z nieparzystą liczbą zaworów na cylinder zazwyczaj występuje więcej zaworów ssących.
Materiał i konstrukcja
Zawory wykonywane są ze stali żarowytrzymałej. Ich konstrukcja to pręt o średnicy kilku milimetrów, zakończony grzybkiem, który zapewnia szczelność cylindra dzięki dociskowi sprężyny. Zawory poruszają się w tulei prowadzącej i są wyposażone w uszczelniacz ograniczający przepływ oleju smarującego do cylindra.
Uszkodzenia i naprawa
Uszkodzenia zaworów mogą wystąpić w wyniku zerwania paska rozrządu, co prowadzi do zderzenia tłoka z otwartym zaworem. Długotrwała eksploatacja powoduje zużycie zaworów, co skutkuje utratą szczelności i spadkiem kompresji. Naprawa obejmuje frezowanie, szlifowanie i docieranie zaworów oraz gniazd.
