Zatorowość płucna

Zatorowość płucna

Zatorowość płucna (łac. embolia arteriae pulmonalis) to stan, w którym dochodzi do zwężenia lub zamknięcia tętnicy płucnej przez materiał zatorowy, najczęściej pochodzący z zakrzepicy żył głębokich. Szacuje się, że rocznie występuje około 650 000 przypadków zatorowości płucnej w USA, z czego 200 000 kończy się zgonem. Zatorowość płucna jest kliniczną manifestacją żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Rozpoznawanie zatorowości płucnej

W Polsce rocznie notuje się około 20 000 przypadków zatorowości płucnej, z czego wiele pozostaje nierozpoznanych. Autopsyjne badania wskazują, że jedynie 20% przypadków kończących się śmiercią jest wcześniej zdiagnozowanych.

Kliniczne objawy

Objawy zatorowości płucnej mogą obejmować:

• nagłą duszność
• bóle w klatce piersiowej
• tachykardię i tachypnoe
• kaszel z krwiopluciem
• omdlenia

Ważne jest uwzględnienie czynników ryzyka oraz przeprowadzenie dodatkowych badań w celu potwierdzenia diagnozy.

Diagnostyka

Diagnostyka zatorowości płucnej zazwyczaj rozpoczyna się od zdjęcia RTG, które może ujawnić powiększenie serca, płyn w opłucnej, czy niedodmę. Do podstawowych metod diagnozowania należą:

• Arteriografia płucna – pozwala na ocenę przepływu, ale jest inwazyjna.
• Scyntygrafia płuc – mniej inwazyjna, ale może prowadzić do wyników niediagnostycznych.
• Spiralna tomografia komputerowa (TK) z kontrastem – skuteczna w potwierdzeniu diagnozy.
• Ultrasonografia dopplerowska – przydatna w rozpoznawaniu zakrzepicy żył kończyn dolnych.
• Badanie EKG – może ujawniać wydłużenie odstępu P-Q.
• Badanie echokardiograficzne – często wykorzystywane na oddziałach kardiologicznych.

Oznaczenie stężenia D-dimerów jest kluczowe w diagnostyce, a jego prawidłowy poziom wyklucza świeży proces zakrzepowy.

Leczenie i zapobieganie

Zapobieganie zatorowości płucnej obejmuje wczesne uruchamianie pacjentów po zabiegach, noszenie pończoch kompresyjnych oraz leczenie zakrzepowego zapalenia żył. Leczenie zatorowości płucnej można podzielić na:

• Zachowawcze:
  • Przeciwzakrzepowe leki, takie jak heparyna oraz antagonisty witaminy K.
  • Leki trombolityczne w celu rozpuszczenia zatoru.
• Inwazyjne:
  • Fragmentaryzacja skrzepliny za pomocą cewnika.
  • Chirurgiczne usunięcie zatoru (embolektomia) w cięższych przypadkach.

Podsumowanie

Zatorowość płucna jest poważnym stanem wymagającym szybkiej diagnozy i leczenia. Kluczowe jest wczesne rozpoznanie oraz wdrożenie odpowiednich działań zapobiegawczych, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia tego schorzenia.