Zasady Norymberskie
Zasady Norymberskie, sformułowane w statucie Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze w 1945 roku, stanowią fundament odpowiedzialności karnej jednostek w prawie międzynarodowym. Zostały zatwierdzone przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1946 roku.
Główne zasady
Wyróżniamy sześć kluczowych zasad:
- Prawo międzynarodowe może penalizować czyny, które nie są ścigane w prawie krajowym.
- Prawo międzynarodowe nakłada obowiązki bezpośrednio na jednostki.
- Pełnienie funkcji państwowych nie zwalnia z odpowiedzialności przed międzynarodowymi sądami karnymi.
- Działanie na rozkaz nie zwalnia z odpowiedzialności za popełnione czyny.
- Katalog zbrodni podlegających ściganiu ustalany jest przez akty prawa międzynarodowego.
- Jednostki mogą ponosić odpowiedzialność za zbrodnie na mocy prawa międzynarodowego.
Zasady te nawiązują do norm konwencji genewskich i haskich, akceptowanych przez większość państw, w tym Niemcy. Obejmują m.in. zakaz brutalnego traktowania jeńców oraz ludności cywilnej, rabunku i nieuzasadnionych zniszczeń.
Międzynarodowy Kodeks Karny
21 listopada 1947 roku Komisja Prawa Międzynarodowego otrzymała zadanie stworzenia projektu Międzynarodowego Kodeksu Karnego opartego na Zasadach Norymberskich. Projekt obejmował przestępstwa przeciwko pokojowi i bezpieczeństwu ludzkości, bazując na wspomnianych zasadach oraz konwencjach z lat 1948 i 1933.
Projekt został przedstawiony Zgromadzeniu w 1954 roku, jednak został odłożony do czasu zdefiniowania pojęcia agresji, co miało miejsce w 1974 roku. Działania wznowiono w latach 90., co doprowadziło do powstania Międzynarodowego Trybunału Karnego, opartego na Zasadach Norymberskich.