Zanokcica języcznik (Asplenium scolopendrium)
Zanokcica języcznik, znana również jako języcznik zwyczajny, to roślina należąca do rodziny zanokcicowatych. Jest byliną, która często występuje w cienistych i wilgotnych miejscach, takich jak lasy i skały wapienne.
Rozmieszczenie geograficzne
Roślina ta występuje w Azji, Europie oraz północnej Afryce. W Polsce spotykana jest rzadko, głównie w Karpatach oraz na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Nieliczne stanowiska można znaleźć także na Pogórzu Kaczawskim i Roztoczu. W Sudetach rośnie jedynie w rezerwacie przyrody „Wąwóz Myśliborski koło Jawora”.
Morfologia
- Liście: Duże, językowate, osiągające 15–60 cm długości i 3,5–6 cm szerokości. Charakteryzują się sercowatą nasadą, zaostrzonym końcem oraz brunatnym ogonkiem pokrytym łuskami. Liście tworzą pióropusz, a zarodnionośne nie są oddzielone.
- Zarodnie: Znajdują się na górnej części środkowych liści płonnych, przekształcających się w liście zarodnionośne w okresie zarodnikowania. Kupki zarodni są liniowo rozmieszczone w równoległych szeregach.
- Kłącze: Krótkie, podnoszące się, o grubości około 0,5 cm, pokryte brunatnymi łuskami.
Biologia
Roślina ta jest byliną, a jej jasnobrunatne zarodniki dojrzewają od lipca do września. Kiełkują po około 30 dniach.
Ekologia
Zanokcica języcznik preferuje wilgotne, cieniste miejsca, zwłaszcza na kamienistych zboczach, które są skierowane na północ lub północny wschód, głównie w reglu dolnym.
Zagrożenia i ochrona
Od 1957 roku roślina objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski klasyfikowana jest jako gatunek krytycznie zagrożony (kategoria [E]), głównie z powodu wykopywania i przesadzania do ogrodów oraz cmentarzy.